لنیارد چیست

لنیارد ایمنی، ابزاری ضروری در حوزه ایمنی شغلی، به عنوان یک وسیله حفاظتی برای افرادی که در ارتفاعات یا در موقعیت‌هایی که خطر سقوط وجود دارد، کار می‌کنند. این وسیله حیاتی از تجهیزات حفاظت فردی (PPE) برای ایجاد ارتباط ایمن بین پوشنده و نقطه لنگر طراحی شده است و با اتصال به هارنس ایمنی از سقوط فرد جلوگیری می کند. در جهت پیشگیری از حوادث و کاهش خطرات مرتبط با محیط های کاری مرتفع، استفاده از تسمه های ایمنی برای کارگران در ساخت و ساز، تعمیر و نگهداری، عملیات نجات و صنایع مختلف دیگر ضروری شده اند.

این مقاله به جنبه های کلیدی تسمه های ایمنی می پردازد، ساخت، استفاده و نقش محوری این تجهیزات در ایجاد یک محیط کار ایمن را بررسی می کند. از پیچیدگی‌های طراحی آن‌ها گرفته تا استانداردهای حاکم بر استفاده از آن‌ها، این بحث با هدف روشن کردن اهمیت تسمه‌های ایمنی در حفاظت از جان‌ افراد و ترویج فرهنگ ایمنی در محل کار است.

لنیارد تسمه یا طنابی ایمنی است که هارنس را به یک نقطه لنگر ایمن متصل می کند و از سقوط فرد جلوگیری می کند. لنیارد یکی از تجهیزات حفاظت فردی کار در ارتفاع است. بندهای لنیارد برای جلوگیری از رسیدن افراد به موقعیتی است که ممکن است سقوط کند به عبارت دیگر در لنیارد ها نقش شوک گیر را دارند در شرایطی که پای فرد می لغزد و در حال سقوط است نیروی زیادی به شخص وارد می شود که با وجود عدم سقوط یا هیچ ضربه ای ممکن است دچار دررفتگی و صدماتی از این قبیل شود. لنیارد دارای دو سر با قلاب است یک سر به حلقه D هارنس ایمنی متصل می شود و سر دیگر به نقطه لنگر و در صورت سقوط تمام نیروها را جذب می کند. همچنین هارنس ایمنی نیرو وارد شده را در سرتاسر بدن فرد پخش می کند تا از وارد شدن نیرو فقط به یک بخش بدن فرد و در رفتگی یا کشیدگی جلوگیری می کند.
لنیاردهای ایمنی یکی از عناصر اساسی بسیاری از سیستم های تجهیزات حفاظت فردی است. استحکام بالای مواد و ساختار انعطاف پذیر که استفاده چند منظوره را تضمین می کند، از ویژگی های اصلی لنیاردهای ایمنی است. علاوه بر این لنیاردها در انواع مقاوم در برابر حرارت (تک، تکی قابل تنظیم و دوتایی) که با استفاده از مواد خاص آرامید طراحی شده است در بازرا وجود دارد. این لنیارد برای کار در مناطق خطرناک (Hazard Area) تائید شده اند و برای احتراق نیز آزمایش شده اند به همین دلیل می توان از تسمه در شرایط محیطی خاص استفاده کرد.

انواع لنیارد امداد و نجات

لنیارد های ایمنی ابزارهای مهمی در صنایع مختلف به ویژه صنایعی هستند که مربوط به کار در ارتفاعات یا محیط های بالقوه خطرناک هستند. لنیاردها معمولاً برای اتصال ایمن کارگر به یک نقطه لنگر ایمن، جهت جلوگیری از سقوط و تضمین ایمنی استفاده می شوند. انواع مختلفی از تسمه های ایمنی وجود دارد که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده اند. در اینجا چند نوع رایج بررسی شده است:

لنیارد ضربه گیر

این بند ها به گونه ای طراحی شده اند که در صورت سقوط، نیروی ضربه وارده به بدنه را کاهش دهند. این وسیله معمولاً دارای یک عنصر ضربه گیر مانند یک دستگاه کاهش سرعت داخلی هستند که انرژی را جذب و دفع می کند.

لنیارد جمع شونده

تسمه های جمع شونده که به عنوان خطوط نجات خود جمع شونده (SRL) نیز شناخته می شوند، به طور خودکار شل بودن یا سستی طناب را جمع کرده و در لاین ذخیره می کنند تا آن را محکم نگه دارد. این وسیله به کارگران آزادی حرکت بیشتری را می دهند و در عین حال فاصله سقوط را در مقایسه با تسمه های سنتی کاهش داده است.

لنیارد تعیین موقعیت

تسمه های تعیین موقعیت برای حمایت از یک کارگر در موقعیت کاری که دست شخص باید آزاد باشد استفاده می شود. لنیاردها معمولاً دارای طول قابل تنظیم هستند و به گونه ای طراحی شده اند که کارگر را در محل ثابت نگه دارند و در عین حال به آنها اجازه می دهند بدون خطر سقوط کارها را انجام دهند.

لنیاردهای مهار

تسمه های مهار برای جلوگیری از رسیدن کارگر به موقعیتی که ممکن است سقوط کند استفاده می شود. بر خلاف تسمه های ضربه گیر، برای جذب انرژی ناشی از سقوط طراحی نشده اند، بلکه برای محدود کردن حرکت در مناطق امن طراحی شده اند.

لنیارد تعیین موقعیت کاری

این تسمه ها برای کمک به کارگران در حفظ موقعیت خاص در حین کار در ارتفاع استفاده می شود. آنها اغلب نقاط اتصال متعددی دارند و می توان آنها را برای ایجاد پشتیبانی و ثبات تنظیم کرد.

لنیارد جاذب انرژی

تسمه های جاذب انرژی مانند بندهای ضربه گیر، برای کاهش نیروی ضربه بر بدن در هنگام سقوط طراحی شده اند. آنها انرژی را جذب و دفع می کنند و نیروی منتقل شده هنگام سقوط به کارگر را کاهش می دهند.

همچنین بخوانید: چرا باید از تجهیزات حفاظت فردی استفاده کنیم؟

طناب های زنجیره ای دیزی (Daisy)

تسمه های زنجیره ای دیزی از یک سری حلقه تشکیل شده است که امکان تنظیم آسان طول را فراهم می کند. این طناب ها همه کاره هستند و معمولا در صخره نوردی و کوهنوردی استفاده می شوند.

لنیارد تک پا و دو پا

طناب ها می توانند در پیکربندی های تک پایه یا دو پایه باشند. تسمه های تک پایه ساده تر هستند و کارگر را با یک خط به نقطه لنگر متصل می کنند، در حالی که بند های دو پایه دارای دو پایه هستند و آزادی حرکت بیشتری را فراهم می کنند.

لنیارد ضد آب

این تسمه ها برای استفاده در محیط های آبی مانند عملیات نجات در آب طراحی شده اند. آنها معمولاً از موادی ساخته می شوند که می توانند در برابر آب مقاومت کنند و شناور هستند.
هنگام انتخاب بند ایمنی، توجه به نیازهای خاص کار، نوع حفاظت از سقوط مورد نیاز و شرایط محیطی بسیار مهم است. بازرسی منظم و استفاده صحیح از تجهیزات ایمنی برای اطمینان از ایمنی کارگران ضروری است. هنگام استفاده از تسمه های ایمنی، همیشه دستورالعمل های سازنده و مقررات صنعتی را دنبال کنید.

لنیارد عایق

این وسیله مناسب برای استفاده در شرایطی است که امکان اتصالی برق و آسیب به فرد پوشنده وجود دارد. بنابراین بسیار مهم است که در صورتی که ممکن است فرد در شرایط برق گرقتگی قرار گیرد از تجهیزات عایق استفاده کند.

استانداردهای لنیارد

استانداردهای لنیارد ایمنی (Safety Lanyard) تعیین کننده الزامات و مشخصات فنی برای استفاده از تجهیزات حیاتی را در محیط‌های کاری مختلف هستند. استفاده صحیح از این وسیله از اهمیت بسیاری برخوردار است، به ویژه در شرایطی که افراد در ارتفاع کار می‌کنند. در ادامه، به برخی از مهمترین استانداردها و نکات مرتبط با لنیاردهای ایمنی اشاره می‌شود:

• EN 354: Personal Fall Protection Equipment – Lanyards

این استاندارد اروپایی به مشخصات و الزامات لنیاردها اختصاص دارد. از جمله مواردی که توسط این استاندارد مورد تعیین قرار می‌گیرد، می‌توان به مشخصات مواد ساخت لنیارد، مقاومت در برابر خطرات مختلف و استفاده از نشانگرهای ایمنی است.

• ANSI/ASSE Z359.13-2013: Safety Requirements for Lanyards and Positioning Lanyards

این استاندارد آمریکایی توسط انجمن ایمنی و بهداشت حرفه‌ای آمریکا (American Society of Safety Engineers) تهیه شده است. این استاندارد به مواردی از جمله تست و ارزیابی لنیاردها، مشخصات ساخت، و استفاده صحیح از این تجهیزات پرداخته است.

• OSHA 1910.66: Occupational Safety and Health Standards – Personal Fall Protection Systems

این استاندارد ارائه شده توسط سازمان ایمنی و بهداشت حرفه‌ای ایالات متحده (OSHA) مرتبط با سیستم‌های ایمنی در محیط کار است. آنچه که مرتبط با لنیاردها در این استاندارد به تفصیل مورد بحث و تبیین قرار گرفته است.

• CSA Z259.11-17: Energy Absorbers and Lanyards

این استاندارد توسط کانادایی استانداردها (CSA) تهیه شده و به تولید، تست، و استفاده از لنیاردها و جاذب‌های انرژی مرتبط با ایمنی فردی پرداخته است.

• ISO 10333-1: Ropes and Cordage for Use in the Petroleum and Natural Gas Industries – Part 1: Selection, Use, and Maintenance

این استاندارد بین‌المللی توسط سازمان بین‌المللی استانداردها (ISO) تهیه شده و به مواردی از جمله انتخاب، استفاده، و نگهداری لنیاردها و طناب‌ها در صنایع نفت و گاز اختصاص دارد. استفاده از لنیاردهای ایمنی با توجه به استانداردهای مربوطه اساسی است تا اطمینان حاصل شود که این تجهیزات به عنوان قسمتی اساسی از سیستم ایمنی در محیط کار به درستی عمل کند.

تفاوت لنیارد و هارنس

لنیارد یک طناب با دو سر یا گاهی اوقات سه سر دارای قلاب است. یک سر لنیارد به هارنس ایمنی متصل شده و سر دیگر به یک نقطه لنگر مانند نرده ها یا ستون که قابل اتکا باشند و بتوانند وزن فرد را تحمل کنند بسته می شود. همچنین لنیارد دارای سه سر از یک سر طناب به هارنس ایمنی وصل شده و دو سر دیگر طناب برای اشخاصی که از یک ستون یا نردبان بالا می رود مورد استفاده قرار می گرد. لنیارد به پله ها یا میله ها متصل می شود تا شخص بتواند با دستانی آزاد کار خود را انجام دهد و در صورت سقوط لنیارد متصل به پله های نردبان شخص را نگه می دارند تا از سقوط خشص جلوگیری شود. اما هارنس ایمنی متشکل از بندهای مختلف که روی کتف، دور کمر و پاهای فرد را می پوشاند. هارنس در صورت سقوط فرد پوشنده نیروی وارد شده حین سقوط را در تمام بدن فرد پخش می کند زیرا در حین سقوط حتی در صورت عدم برخورد با زمین هم احتمال وجود دارد. هارنس ایمنی و لنیارد مکمل یکدیگر هستند و برای کار در ارتفاع هر دوی این تجهیزات مورد نیاز است.

نحوه استفاده از لنیارد

به طور کلی لنیارد یکی از تجهیزات حفاظت فردی برای کار در ارتفاع است که با توجه به محیط و شرایط آب و هوایی باید به جنس لنیارد توجه کرد. همچنین انتخاب لنیارد به نوع ارتفاعی و فعالیتی که باید در ارتفاع انجام شود بستگی دارد. گاهی اوقات فرد در یک ارتفاع نزدیک منطقه سقوط ایستاده اما گاهی دیگر باید از پله های با ارتفاع زیاد بالا رفته و حین بالا رفتن کار کند. هر لنیارد متناسب با شرایط کاری طراحی شده است.

اگر از تجهیزات حفاظت فردی اطلاع ندارید این مقاله را بخوانید: ppe چیست؟