راهنمای نصب اعلام حریق سنس و نقشه سیم کشی اعلام حریق سنس

امروزه نصب سیستم اعلام حریق در ساختمان‌های اداری، صنعتی، تجاری و حتی مسکونی امری ضروری محسوب می‌شود. این سیستم‌های ایمنی با تشخیص به موقع آتش‌سوزی، خسارات جانی و مالی را کاهش می‌دهند. اما برای این که یک سیستم اعلام حریق به درستی کار کند، در مرحله اول باید تجهیزات باکیفیتی را خریداری کرده باشیم و در مرحله دوم، این تجهیزات باید به درستی و براساس استاندارهای موجود توسط افراد ماهر نصب شوند. سیستم اعلام حریق سنس یکی از برندهای مطرح ایرانی در زمینه تولید سیستم‌های اعلام حریق است که تجهیزات ایمنی بسیار باکیفیتی را به بازار عرضه می‌کند. اگر تجهیزات سیستم اعلام حریق ساختمان خود را از این برند خریداری کرده‌اید با ما همراه باشید تا در ادامه نحوه نصب و نقشه سیم کشی سیستم اعلام حریق سنس را آموزش دهیم.

معرفی شرکت تولید کننده سیستم اعلام حریق سنس (Sens)

شرکت سنس(Sens) یکی از برندهای مطرح ایرانی در زمینه تولید سیستم‌های اعلام حریق است که در سال 1388 فعالیت خود را آغاز کرده است. این شرکت دارنده گواهینامه ISO و آزمایشگاه اعلام حریق است و سیستم‌های اعلام حریق خود را در دو نوع متعارف و آدرس پذیر تولید و توزیع می‌کند. از ویژگی‌های محصولات این شرکت می‌توان به داشتن تاییدیه سازمان آتش‌نشانی، کیفیت و طراحی خوب، قیمت به صرفه، گارانتی و خدمات پس از فروش اشاره کرد.

همچنین بخوانید: اعلام حریق زتا

راهنمای سیم کشی و نصب سیستم اعلام حریق سنس

همه سیستم‌های اعلام حریق از جمله اعلام حریق سنس باید طبق استاندارد BS5839 (آیین‌نامه عملکرد طراحی، نصب، راه‌اندازی و نگهداری از سیستم‌های ارتباط صوتی اضطراری بین‌المللی) نصب شوند. نقشه سیم کشی در سیستم تشخیص حریق سنس مشابه دیگر سیستم‌هاست و پس از خواندن نقشه، باید کابل‌کشی را طبق آن انجام دهید و در مرحله بعد، سایر تجهیزات مانند دتکتورها، آژیرها و شستی‌ها را نصب نمایید.

برای راه‌اندازی این سیستم به دتکتور دود و حرارتی، شستی، دتکتورهای گاز، آژیر ریموت اندیکاتور(LED)  و پنل اعلام حریق نیاز دارید و هنگام نصب این تجهیزات و سربندی سیم‌های ورودی و خروجی روی ترمینال‌های داخل شستی، باید از دستورالعمل سازنده استفاده کنید. مراحل سیم کشی و نصب سیستم اعلام حریق سنس به شرح زیر است:

• تعیین ناحیه یا زون آشکارسازی حریق

مرحله اول نصب سیستم تشخیص حریق سنس، تعیین ناحیه یا زون آشکارسازی حریق است. در یک ساختمان، زون باید فقط یک طبقه را پوشش دهد. ناحیه یا زون فقط در صورتی می‌تواند بیش از یک طبقه را پوشش دهد که مساحت فضای پوشش داده شده کمتر از 300 مترمربع باشد. همچنین فضاهای خالی موجود هم باید تحت پوشش همان زون قرار بگیرند.

یک زون فقط می‌تواند تا 2000مترمربع را پوشش بدهد. اما در محیط‌های باز این مسافت می‌تواند بیشتر باشد به شرطی که زون توسط شستی‌های دستی به یکدیگر متصل شده و کنترل شوند. در این حالت امکان گسترش فضا تا 100.000 مترمربع وجود دارد. همچنین فضای زون باید به گونه‌ای باشد که یک آتش نشان در مواقع اضطراری، در بدترین مسیر ممکن برای یافتن محل آتش بیشتر از 60 متر مجبور به جابجایی و طی مسافت نشود. سازه‌های عمومی مانند پلکان‌های نردبانی یا چاه آنسور هم نیاز به زون جداگانه دارند. در نقشه زیر نحوه تعیین زون در سیستم اعلام حریق سنس را مشاهده می‌کنید.

• نصب شستی‌های سیستم اعلام حریق سنس

در مرحله دوم نصب اعلام حریق سنس باید شستی‌ها را نصب کنید. برای نصب شستی‌ها نکات زیر را مدنظر قرار دهید:

1. شستی‌های راه‌پله یا راهرو هر طبقه باید به زون همان طبقه وصل شوند.
2. محل نصب شستی‌های اعلام حریق سنس در تمام خروجی‌های طبقات و خروجی‌های منتهی به فضای آزاد است.
3. شستی‌های سیستم اعلام حریق سنس باید به گونه‌ای نصب شوند که یک فرد برای یافتن آن‌ها مجبور نباشد بیشتر از 45 متر(برای افراد معمول 25 متر) حرکت کند. در صورتی که راه‌های خروجی تعیین نشده باشند این مسیر نباید بیش از 30 متر(برای افراد معلول 16 متر) باشد.
4. در محیط‌هایی مانند آشپزخانه(با خطر آتش سوزی بالا) باید شستی جداگانه نصب شود.
5. در مکان‌هایی که دارای امکانات خروجی اضطراری هستند شستی‌ها باید در تمامی خروجی‌ها نصب شوند و سپس به زون متصل گردند.
6. شستی‌ها باید براساس استاندارد BS در ارتفاع 20 cm±4 m نصب شوند. برای نصب شستی‌های سیستم اعلام حریق سنس می‌توانید از نقشه زیر کمک بگیرید.

همچنین بخوانید: سیستم اعلام حریق چیست؟

• نصب دتکتورهای دودی سیستم اعلام حریق سنس

در مرحله سوم نصب سیستم اعلام حریق سنس باید به سراغ نصب دتکتورهای دودی بروید. به طور کلی دو نوع دتکتور دودی شامل دتکتور دودی اپتیکال یا نوری و دتکتور دودی یونیزاسیون وجود دارد. در دتکتور دودی یونیزاسیون از مواد رادیواکتیو استفاده می‌شود. به همین علت این دتکتورها امروزه کاربرد زیادی ندارند و در سیستم‌های اعلام حریق بیشتر از دتکتور دودی اپتیکال یا نوری استفاده می‌شود.

هنگام نصب دتکتورهای دودی سیستم تشخیص حریق سنس در فضاهای دارای مانع یا قفسه‌بندی که فاصله آن‌ها تا سقف کمتر از 30 سانتی‌متر است، مانند شکل زیر باید در دوطرف مانع، دتکتور دودی نصب کنید.

همچنین در سقف‌های دارای دریچه‌های تهویه، دتکتورهای دودی سیستم تشخیص حریق سنس نباید در کنار دریچه‌های تهویه نصب شوند. در چنین فضاهایی باید حداقل دو متر فاصله بین دریچه و دتکتور وجود داشته باشد.

همچنین در شکل زیر می‌توانید نحوه سیم کشی دتکتور اعلام حریق سنس را مشاهده کنید:

• نصب دتکتورهای حرارتی سیستم اعلام حریق سنس

به طور کلی دتکتورهای حرارتی دارای دو دسته هستند:

1. دتکتورهای حرارتی دما ثابت: در این دتکتورها یک حسگر در یک دمای مشخص تنظیم می‌شود و در صورت رسیدن دمای محیط به این دما، دتکتور عمل می‌کند. این دتکتور حرارتی در فضاهایی مانند اتاق‌های بخار، آشپزخانه و موارد مشابه کاربرد دارد.
2. دتکتور حرارتی حساس به سرعت افزایش دما: این دتکتور در صورت افزایش ناگهانی دما واکنش نشان می‌دهد. همچنین این دتکتور دارای یک قطعه سنسور برای آشکارسازی آتش‌سوزی‌هایی که دمای آن‌ها آرام بالا می‌رود، است. این دتکتورها به افزایش سریع دما و بالا رفتن دما تا یک عدد خاص حساس هستند و بیشتر در اماکنی که امکان استفاده از دتکتور دودی نباشد از آن‌ها استفاده می‌شود.

هنگام نصب دتکتور حرارتی سیستم اعلان حریق سنس، این تجهیزات باید در فاصله عمودی 2 الی 3 متر و فاصله افقی 1 الی 3 متر از تجهیزات گازی نصب شوند. این دتکتورها باید روی سقف نصب شوند، در صورتی که مجبور بودید آن‌ها را روی دیوار نصب کنید دتکتور را در بالاترین قسمت دیوار به طوری که از سقف 15 سانتی‌متر فاصله داشته باشد، نصب کنید.

همچنین بخوانید: برندهای برتر سیستم اعلام حریق در سال ۲۰۲۳

• هشدار دهنده‌های دیداری و شنیداری

در مرحله پنجم از نصب سیستم تشخیص حریق سنس باید به سراغ هشداردهنده‌های دیداری و شنیداری یا آژیرها بروید. این آژیرها توانایی تولید سه نوع صدای مختلف را دارند و با انواع مدارهای جداکننده مجتمع سازگار هستند. آژیرهای هشداردهنده سنس با ولتاژهای بین 15 تا 30 ولت کار می‌کنند و معمولا امکان تولید صدای خروجی در محدوده 80 تا 100 دسی‌بل را دارند.

هنگام نصب آژیر اعلام حریق سنس باید سیم‌بندهای آن‌ها را به صورت موازی وصل کرده و تغذیه آژیرها را از خط آژیر مشخص شده روی پنل مرکزی، خارج کنید. اگر چه نوع کابل آژیر با توجه به امکانات ساختمان مشخص می‌شود اما برای ساختمان‌های مجهز به ریموت LED می‌توانید از کابل‌های سه‌رشته‌ای و برای باقی ساختمان‌ها از کابل‌های دو رشته‌ای استفاده کنید. همچنین مقطع کابل با توجه به طول مسیر در هر زون مشخص می‌شود. مثلا در طول‌های زیر 1000متر از کابل‌هایی با مقطع یک و نیم میلی‌مترمربع استفاده می‌شود. این کابل‌ها باید دارای محافظ مکانیکی باشند.

در صورت تمایل امکان نصب کابل آژیر تشخیص حریق سنس به صورت توکار وجود دارد. اما اگر این کابل‌ها در مسیر کابل‌های مخابراتی و فشارقوی باشند باید کابل شیلدار برای آژیر استفاده کنید.

به طور کلی آژیر فلاشرها سیستم‌هایی هستند که کارکرد اصلی آن‌ها حفاظت از جان انسان‌هاست اما در مراکزی که سیستم اعلام حریق صرفا برای محافظت از اموال نصب می‌شوند باید یک هشداردهنده در کنار مرکز کنترل سیستم اعلام حریق و یک هشداردهنده در ورودی اصلی، در معرض دید آتش‌نشان‌ها نصب شوند.

تعداد این تجهیزات و محل نصب آن‌ها باید براساس طرح کلی حفاظت از حریق محل موردنظر تعیین شود. در صورتی که هدف از نصب اعلان حریق سنس طرح حفاظتی تخلیه ساختمان است، هشداردهنده‌ها باید براساس طرح موردنظر دارای ناحیه‌بندی باشند.

• نصب دتکتورهای گاز شهری و منواکسید کربن

هنگام نصب دتکتورهای گاز شهری و منواکسیدکرن سنس باید به نکات زیر توجه کنید:

1. اگر قصد دارید این دتکتور را در محل دارای وسیله گازسوزدار نصب کنید باید فاصله افقی 1 الی 3 متر و 1.85 الی 3 متر عمودی را از وسیله گازسوز رعایت کنید.
2. دتکتور باید روی سقف نصب شود و از دیوارها 30 سانتی‌متر فاصله داشته باشد.
3. اگر مجبور هستید دتکتور را روی دیوار نصب کنید تا حد امکان آن را در بلندترین جای دیوار با فاصله 15 سانتی‌متر از سقف نصب کنید.
4. اگر دتکتور در اتاق بدون وسیله گازسوز نصب می‌شود در اتاق خواب‌ها آن‌ها را در ارتفاعی نصب کنید که تنفس افراد هنگام خواب در آن ارتفاع انجام می‌شود.

• نصب پنل اعلام حریق سنس

نصب پنل اعلام حریق سنس بسیار راحت است. در مرحله اول باید کلیه ماژول‌های مبدل را از طریق سیم به پنل متصل کنید سپس قطعات را به صورت بی‌سیم یا باسیم در طول مسیر قرار دهید. بعد از قرارگیری مدارات و اتصالات و عایق شدن آن‌ها می‌توانید باتری‌ها را داخل دستگاه قرار دهید و سیم ارت را به بدنه پانل متصل کنید. در نهایت بعد از وصل شدن برق دستگاه، امکان تست آن وجود دارد. پنل مرکزی سنس برنامه‌ریزی قطعات را به صورت اتوماتیک انجام می‌دهد و عملکرد کلیه تجهیزات را می‌توانید روی این پنل مشاهده کنید.

سخن پایانی

در این مقاله نقشه سیم کشی و نحوه نصب اعلان حریق سنس را توضیح دادیم. نصب این سیستم باید توسط یک فرد متخصص آشنا به اصول نقشه‌خوانی صورت بگیرد و هنگام نصب هم از استاندارد BS5839 پیروی شود. به طور کلی نصب سیستم تشخیص حریق سنس تفاوتی زیادی با دیگر برندهای ایرانی ندارد و کلیه مراحل و جزئیات در دفترچه راهنمای این محصول ذکر شده است.