شرکت زتا (Zeta) یکی از تولیدکنندگان سیستمها و تجهیزات اعلام حریق، سیستمهای صوتی، سیستمهای وضعیت اضطراری و کاشف گاز است که در سال 1985 میلادی در کشور انگلستان تاسیس شده است. محصولات این شرکت دارای کیفیت و استاندارد بالایی هستند و همین مسئله باعث شده شرکت زتا بتواند گواهینامههای بینالمللی زیادی را کسب کند. امروزه این شرکت محصولات خود را به بیش از 50 کشور در نقاط مختلف دنیا صادر میکند. از ویژگیهای سیستمهای اعلام حریق زتا میتوان به سازگاری گسترده محصولات آن با یکدیگر اشاره کرد. در ادامه با نقشه سیم کشی اعلام حریق زتا و راهنمای نصب این سیستمها آشنا میشویم.
نصب کنترل پنل سیستم اعلام حریق زتا
کنترل پنلهای اعلام حریق آدرس پذیر زتا از نوع Smart Multiloop هستند و 6 الی 26 پورت اتصال هوشمند دارند. این پنلها همه کارهترین پنلهای مدولار با طیف گستردهای از ماژولهای plug & play هستند که به کاربر امکان میدهند تمامی نیازهای پروژه را برطرف کند. پنلهای اعلام حریق آدرس پذیر Smart Multiloop زتا در سه سایز 6، 10 و 26 موجود هستند و دارای صفحه نمایش لمسی مدرن با افزونگی 100% میباشند.
در ادامه از تعاریفی مانند مدار و زون استفاده میکنیم. واژه مدار به یک رابط الکتریکی واقعی، یک آغازگر، سیگنال یا رله اشاره دارد. همچنین منظور از زون، یک منطقه حفاظت شده اعلام حریق است که حداقل یک مدار دارد. در سیستمهای Smart Connect Multi-loop، مدارها میتوانند ورودی و خروجی متعارف یا آدرس پذیر باشند. همچنین ورودیها و خروجیهای متعارف و آدرس پذیر ممکن است با هم گروهبندی شوند و یک ناحیه منطقی یا زون را تشکیل دهند.
کنترل پنلهای اعلام حریق زتا باید طبق استاندار BS5839-1:2017 نصب شوند. این پنلها باید به ورودی ساختمان و جایی که پرسنل آتش نشانی از آنجا وارد ساختمان میشوند نزدیک باشند. (طوری که امکان دیدن آنها به راحتی وجود داشته باشد). به طور کلی هنگام نصب کنترل پنل اعلام حریق زتا باید نکات زیر را رعایت کنید:
- جای آنها روی دیوار کاملا محکم باشد.
- بدون نیاز به نردبان به راحتی قابل مشاهده باشد.
- در مکانی خشک و دور از رطوبت و نور مستقیم خورشید نصب شود.
- به راحتی در دسترس باشد تا برای بررسیهای منظم اعلام حریق، بدون مشکل بتوان آن را تست کرد.
- در معرض لرزش یا ضربه نباشد و حداقل 2 متر از پیجر فاصله داشته باشد.
همچنین محدوده عملیاتی این پنلها در دمای -5 درجه سانتیگراد تا 40 درجه سانتیگراد و حداکثر رطوبت 95 درصد است. این پنلها در مقابل ارتعاشات بین 5 تا 150 هرتز مقاومت میکنند.
-
نصب محفظه کنترل پنل زتا روی دیوار
محفظه را با استفاده از نقاط موجود روی آن، بر روی دیوار نصب کنید. ابتدا ساختار و وضعیت دیوار را بررسی کرده و با توجه به آن پیچ مناسب را انتخاب کنید. مراقب باشید حین نصب به کنترل پنل آسیبی نرسد. در شکلهای زیر نحوه نصب کنترل پنل های SMART6 ،SMART10 و SMART26 را روی دیوار مشاهده میکنید.
همچنین بخوانید: سیستم اعلام حریق زتا
-
ورودی کابلهای کنترل پنل سیستم اعلام حریق زتا
کنترل پنل سیستم اعلام حریق زتا دارای تعداد زیادی سوراخ برای ورودی کابلها است اما در صورت کافی نبودن این سوراخها، میتوانید با استفاده از پیچ گوشی، کاتر یا مته سوراخ جدید روی کنترل پنل ایجاد کنید. البته هنگام استفاده از مته احتیاط کنید تا برد آسیب نبیند. همچنین برای این کار ابتدا درب پنل، منبع تغذیه و پایانه برد را برداشته و در یک مکان امن قرار دهید. انجام دادن این کار در زمان نصب جعبه روی دیوار هم توصیه میشود.
کنترل پنلهای اعلام حریق زتا دارای میلههای زمین (earth) هستند که در امتداد بالای پانل قرار دارند. در صورت نیاز میتوانید ورودی را به زمین متصل کنید.
-
سیم کشی برق کنترل پنل سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زتا
در زمان نصب سیستم اعلام حریق زتا، سیم کشی برق پنل از اهمیت بالایی برخوردار است. سیم کشی ورودی AC (شبکه اصلی) و اتصالات باتری پشتیبان محدودیت برق ندارند اما اتصالات دیگر در پانل چند حلقهای SMART Connect دارای توان محدود هستند. هنگام سیم کشی برق کنترل پنل سیستم اعلام حریق زتا باید مطمئن شوید بین مدارهای غیرمحدود و محدود برق، حداقل فاصلهی ¼ اینچی رعایت شده باشد.
پنل زتا باید به ولتاژ 230 ولت متناوب (توسط یک اسپار درجه 3 آمپر) و به جعبه فیوز (با کابل 3 هستهای 1 میلیمتر مربع تا 2.5 میلیمترمربع) متصل شود و چیز دیگری به این منبع متصل نگردد. بعد از ورود به پنل، کابل اصلی باید دو بار از فریت ارائه شده عبور داده شود تا به راحتی بتوان عایق بیرونی را حذف کرد. در ادامه کابل به اتصالات Live، Earth و Neutral (روی قفس منبع تغذیه کاملا مشخص شدهاند) وصل میشود.
یک فیوز داخلی روی قفس PSU وجود دارد که برق اصلی را محافظت میکند. کاربر نمیتواند این فیوز را تعویض کند. کابل برق ورودی برای به حداقل رسیدن تداخل شبکه باید جدا از کابلهای حلقه آدرس پذیر نگه داشته شود. توصیه میکنیم قبل از اتصال هر دستگاهی به کنترل پنل، برای بررسی عملکرد صحیح و آشنایی با دستگاه، برق را به پنل وصل نمایید. در شکل زیر سیم کشی منبع تغذیه کنترل پنل اعلام حریق زتا را مشاهده میکنید.
نحوه سیم کشی منبع تغذیه اعلام حریق زتا
-
سیم کشی باتری کنترل پنل سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زتا
کنترل پنلهای چند حلقهای SMART Connect زتا از دو باتری 12 ولتی استفاده میکنند. این باتریها به صورت سری سیم کشی میشوند و منبع پشتیبان 24 ولتی را ارائه میدهند. محل و نحوه اتصال باتریها به کنترل پنل زتا را در شکل زیر مشاهده میکنید.
کنترل پنل سیستم اعلام حریق زتا به گونهای طراحی شدهاند که باتریها در پنل، با نوارهای Velcro کاملا محکم شوند. در شکلهای زیر میتوانید نحوه نصب و محکم کردن باتریها را در مدلهای مختلف پنلهای آدرس پذیر مشاهده کنید.
-
مونتاژ کنترل پنل سیستم اعلام حریق زتا
پنل SMART Connect Multi-loop یک پنل مدولار است که طراحی انعطافپذیری برای نصب دارد. این پنل به عنوان پنل پایه با تعدادی از ماژولهای توسعه که جداگانه بستهبندی شدهاند، عرضه میشود. همچنین کابل کوچک RJ45 هم همراه با ماژول پنل ارائه میشود. این پنلها در 3 اندازه SMART6، SMART10 و SMART26 موجود هستند. در شکلهای زیر میتوانید آدرس پورت ها را در هر اندازه پنل مشاهده کنید.
آدرس پورتها در پنلهای آدرس پذیر زتا
در سادهترین و معمولیترین تنظیمات پنل، حداقل یک ماژول برای دستگاههای ورودی(یک ماژول حلقه آدرس پذیر[SCM-LCM]، یا یک ماژول منطقه معمولی[SCM-ZMM] ) و یک ماژول برای دستگاههای هشداردهنده (یک ماژول مدار معمولی صداگیر [SCM-ACM]، یا یک ماژول حلقه آدرس پذیر [SCM-LCM]) وجود دارد.
-
پاور اولیه
توصیه میکنیم برای اطمینان از کارکرد صحیح پانل، ابتدا آن را بدون هیچ ماژول متصلی روشن کنید. برای این کار مراحل زیر را انجام دهید:
- بررسی کنید که کابل AC درست وصل شده باشد.
- اتصال صحیح کابل زمین را بررسی کنید.
- درب پنل را ببندید.
- برق اصلی را روشن کنید. با این کار، LEDهای Power، Fault و System Fault برای 6 ثانیه روشن میشوند. سپس LEDهای خطا و خطای سیستم خاموش میشود و LED پاور چند بار چشمک میزند. در ادامه، LCD گزینه لمسی برای کالیبراسیون را نشان میدهد. برای انجام کالیبراسیون باید صفحه نمایش را در عرض 3 ثانیه فشار دهید. این کار در کارخانه انجام شده است بنابراین نیازی نیست این گزینه را فشار دهید. حال میتوانید روی LCD بررسی پنل برای نصب ماژولهای نصب شده را مشاهده کنید. در صورتی که پنل هیچ ماژولی را پیدا نکند گزینه No Modules روی صفحه نمایش داده میشود.
پس انجام دادن این مراحل، پنل تست قدرت اولیه خود را انجام داده است و میتوانید آن را خاموش کرده و ماژولها را نصب کنید.
-
نصب ماژولها
پنلهای Smart Multi-loop از شماره درگاه توسعه برای ارجاع به ماژولها استفاده میکنند. توصیه میکنیم ابتدا ماژولهای Loop Card را به اولین پورتهای توسعه نصب کنید. به طوری که اعداد مدار حلقهها از یک دنباله منطقی پیروی کنند.(حلقه 1 در پورت 1، حلقه 2 در پورت 2 و غیره).
در ادامه بررسی کنید در محل نصب سیم هیچ چیز اضافهای وجود نداشته باشد و فضای کافی روی ریل DIN داشته باشید تا ماژول را نصب کنید. همچنین بررسی کنید که گیره DIN زیر ماژول، در موقعیت باز قرار داشته باشد. حال ماژول را روی ریل DIN قرار داده و گیره زمین فلزی زیر آن را روی ریل وصل کنید. بعد از قلاب شدن گیره زمین، پایین ماژول را روی ریل فشار دهید تا ماژول صاف شود. حال گیره DIN پلاستیکی پایین ماژول را به سمت بالا فشار دهید تا ماژول در موقعیت خود قفل شده و ثابت شود.
در ادامه پس از محکم شدن ماژول به ریل DIN، کابل CAT5E را به پورت RJ45 ماژول وصل کنید و سر دیگر کابل CAT5E را به نزدیکترین درگاه خالی RJ45 روی PCB پایانه متصل نمایید.
-
اقدامات قبل از روشن کردن پنل
قبل از روشن کردن پنل اقدامات زیر را انجام دهید:
- برای جلوگیری از خطر جرقه، باتریها را نصب نکنید. باتریها را باید پس از روشن شدن سیستم از منبع AC اصلی آن، وصل کنید.
- تمام سیم کشی را بررسی کنید تا از هر گونه پارازیت، باز بودن و خطای زمین پاک باشند.
- اتصال و قرارگیری صحیح تمامی ماژولها را بررسی کنید.
- بررسی کنید که همه لینکهای جامپر و سوئیچها دارای تنظیمات صحیح باشند.
- بررسی کنید همه کابلها به درستی نصب شده و کاملا ایمن باشند.
- صحیح بودن سیم کشی برق متناوب را بررسی کنید.
- از اتصال صحیح شاسی پنل به زمین مطمئن شوید.
- قبل از روشن شدن از منبع AC اصلی، از بسته بودن در جلوی پنل مطمئن شوید.
- بعد از تکمیل موارد بالا، پنل را روشن کنید. ترتیب روشن شدن پنل همان مواردی است که در پاور اولیه توضیح دادیم.
بعد از روشن شدن پنل میتوانید با استفاده از فلشها، شماره پورتها را بررسی کنید تا پیکربندی ماژولها صحیح باشد. نماد ✓ برای تایید تغییرات است. از آنجا که هنوز باتریها وصل نیستند پنل این مورد را به عنوان حذف، گزارش داده و LED زرد که نشاندهنده مشکل در سیستم است را به طور متناوب روشن میکند. همچنین پنل زنگ خطا را به صدا درآورده و پیام «حذف باتری» را روی صفحه نشان میهد. برای برطرف کردن این مشکل، باتریهای را وصل کنید و از اتصال صحیح آنها مطمئن شوید. سپس از طریق گزینههای صفحه نمایش، پنل را بازنشانی کنید تا عیب باتری برطرف شود. در پایان، پنل به عالت عادی برمیگردد و میتوانید آن را پیکربندی کنید.
-
سیم کشی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زتا
در سیم کشی سیستم اعلام حریق زتا، رتبهبندیهای منبع تغذیه یا حداکثر رتبهبندی فعلی را در نظر داشته باشید. همچنین برای سهولت در سیم کشی، بلوکهای ترمینال قابل جابجایی هستند. نمای کلی نقشه سیم کشی سیستم اعلام حریق زتا را در شکل زیر مشاهده میکنید.
همانطور که در شکل بالا دیده میشود پنل چند حلقهای Smart Connect یک سیستم ماژولار است که در آن میتوان هر ماژول را به هر درگاه توسعه متصل کرد.
-
اتصالات سیم کشی میدانی SCM-ACM
در ادامه سه مدل از اتصالات سیم کشی میدانی سیستم اعلام حریق زتا SCM-ACM را مشاهده میکنید. به طور کلی در زمان نصب سیستم اعلام حریق زتا باید از کابلهای FPL، FPLR، FPLP یا معادل این کابلها که مورد تایید BS هستند استفاده کنید.
همانطور که در شکل بالا میبینید این نمودار، گزینهای برای برنامهریزی یک یا چند خروجی SCM-ACM برای تبدیل شدن به یک خروجی ثابت تنظیم شده VCD24 را نشان میدهد. تعدادی از هشداردهندههای شرکت زتا تنظیماتی برای خروجی صدا دارند. دستگاههای هشداردهنده سازگار با این نوع سیم کشی شامل ZXT، ZXTB، ZRP و ZRPB هستند. مشخصات اتصالات سیم کشی مدانی SCM-ACM را در جدول زیر مشاهده میکنید.
-
اتصالات سیم کشی میدانی SCM-MIM
اتصالا سیم کشی میدانی SCM-MIM در شکل زیر نشان داده شده است.
-
اتصالات سیم کشی میدانی SCM-RM
-
اتصالات سیم کشی میدانی SCM-ZMM
در سیم کشی میدانی SCM-ZMM تمام نقاط تماس دستی را در ابتدای زونها متصل کنید. توصیه میکنیم در این نوع اتصال، از ترکیب سازندههای مختلف آشکارساز در یک زون استفاده نکنید.
-
اتصالات سیم کشی میدانی SCM-NM
در سیم کشی میدانی SCM-NM برای محافظت از سیمها در برابر خطاهای مدار باز و اتصال کوتاه، شبکه را مانند شکل زیر در یک توپولوژی حلقه نصب کنید.
-
اتصالات سیم کشی میدانی SCM-LCM
سیم کشی میدانی SCM-LCM دارای دو مدل کلاس X و کلاس A است. در سیم کشی کلاس X میتوان آشکارسازها را بر روی پایههای جداساز یا بین ماژولهای ایزولاتور نصب کرد. همچنین ایستگاههای دستی باید بین ماژولهای ایزولاتور نصب شوند.
توجه: در صورتی که یک حلقه با استفاده از سیم کشی کلاس A برای 2 یا چند زون استفاده میشود، جداکنندههای اتصال کوتاه یا رابطها باید در مرزهای زونها نصب شوند.
- سیم کشی دستگاههای لوپ و اطلاعات
نحوه پیکربندی یک لوپ برای دستگاه های آدرس پذیر هنگام نصب سیستم اعلام حریق زتا مانند شکل زیر است.
MKII-AOP: دتکتور دودی نوری
MKII-AHR, MKII-AHFand MKII-AHF/CS90: دتکتور حرارتی
MKII-AOH : دتکتور حرارتی نوری
- سیم کشی دتکتورهای آدرس پذیر سیستم اعلام حریق زتا
به طور کلی دتکتورهای آدرس پذیر سیستم اعلام حریق زتا(فارغ از نوع آن) باید طبق شکل زیر انجام شود.
همچنین بخوانید: دتکتور چیست
همچنین در ادامه نحوه سیم کشی هر یک از پایه دتکتورهای اعلام حریق زتا را مشاهده میکنید.
سخن پایانی
در این مقاله نحوه نصب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زتا را توضیح دادیم. همانطور که گفته شد برای نصب این سیستم باید از استانداردهای BS5839 پیروی کنید و نصب سیستم هم باید توسط یک فرد حرفهای انجام شود. همچنین نقشه سیم کشی اعلام حریق زتا، نحوه نصب دتکتورها و سیم کشی تمامی اجزا در این مقاله به طور کامل شرح داده شده است.