شرکت صنایع الکترونیک زیتکس (zitex) یکی از مطرحترین و بهترین شرکتهای تولیدکننده سیستم اعلام حریق ایرانی است که از سال 1386 فعالیت خود را آغاز کرده است. این شرکت محصولات خود شامل سیستم اعلام حریق متعارف، سیستم اعلام حریق آدرس پذیر و سیستم اعلام حریق بیسیم را در بالاترین کیفیت تولید و عرضه میکند. اما یکی از پرکاربردترین محصولات شرکت زیتکس تجهیزات مربوط به سیستم اعلام حریق آدرس پذیر هستند. در ادامه نحوه نصب اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس، نقشه نصب و نکات مهم آن را توضیح میدهیم.
راهنمای نصب اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس
نصب اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس مانند دیگر سیستمهای اعلام حریق، دارای چند مرحله است. برای نصب این سیستم ابتدا باید نقشهخوانی صحیح را بلد باشید و سپس با در نظرگرفتن موقعیت ساختمان و بررسی پیکره آن به سراغ مراحل دیگر شامل سیمکشی، نصب دتکتورها، نصب ریموت اندیکاتورها، شستیها و آژیرها بروید.
امکان نصب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس به صورت روکار و توکار وجود دارد و شما میتوانید با توجه به شرایط، روش نصب را انتخاب کنید. اما نکته مهم در نصب این سیستم استفاده از کابل مناسب و نسوز است.
دیاگرام نصب سیستم اعلام حریق هوشمند آدرس پذیر زیتکس
قبل از این که به سراغ نصب تجهیزات اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس برویم ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که تمام قطعات آدرس پذیر باید مجهز به ایزولاتور داخلی باشند. برای مثال شکل 1، صحیحترین و بهترین روش نصب تجهیزات سیستم آدرس پذیر زیتکس است. در این روش تمامی قطعات به ایزولاتور داخلی مجهز هستند و در صورت بروز اتصال کوتاه در مسیر هر یک از قطعات، ایزولاتور آن قطعه فعال شده و این مسئله توسط پنل گزاراش میشود و در نهایت بقیه قطعات درون لوپ بدون هیچ مشکلی به فعالیت خود ادامه میدهند.
در شکل 2 میتوانید نمونه اشتباه سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس را مشاهده کنید که در آن قطعات به ایزولاتور داخلی مجهز نیستند و فقط در بلوکهای 20تایی از قطعه ایزولاتور استفاده شده است. در این سیستم در صورت بروز اتصال کوتاه در هر نقطه از بلوک، کل قطعات درون آن بلوک از کار میافتند.
همچنین در شکل 3، قطعات آدرس پذیر به ایزولاتور داخلی مجهز نیستند و از قطعه ایزولاتور میانی بین بلوکهای قطعات استفاده نشده است. در این حالت در صورت بروز اتصال کوتاه در هر نقطه از لوپ، کل لوپ از کار میافتد.
- انتخاب نوع کابل
برای نصب اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس شرکت زیتکس توصیه میکند از کابل شیلدار 2*1.5 استفاده کنید. زیرا اطلاعات تبادل شده بین پنل مرکزی و قطعات از نوع دیتا هستند و با ایجاد نویز، ممکن است عملکرد پنل و قطعات دچار اختلال شود. برای محاسبه سطح مقطع و طول کابل، تعداد قطعات مورد استفاده در لوپ را در نرمافزار loop calculator وارد کنید. این نرمافزار جزئیات مربوط به جریان مصرفی و طول کابل را به طور دقیق محاسبه کرده و نمایش میدهد.
- نصب کنترل پنل اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس
برند زیتکس دو کنترل پنل آدرس پذیر به نامهای ZX-P1000AD و ZX-P1000PROAD دارد که هر دوی آنها مثل هم نصب میشوند. صفحه جلویی پانلهای آدرس پذیر زیتکس دارای صفحه نمایش، دکمههای کارکردی و نشانگر ال ای دی وضعیت سیستم هستند.
کنترل پنلهای اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس 96 زون را پوشش داده و امکان پشتیبانی از 4 لوپ را دارند. هر لوپ پانل از 250 قطعه آدرس پذیر(فارغ از نوع آنها) پشتیبانی میکند. میتوان تعداد دلخواه از قطعات را به هر زون اختصاص داد و پیکربندی سیستم را تکمیل کرد. برای جلوگیری از مشکلات احتمالی حین نصب توصیه میکنیم قبل از اقدام به نصب، حتما برنامهریزی دقیقی از تعیین آدرس برای هر قطعه و اختصاص نام(حداکثر 40 کاراکتر با درنظر گرفتن فاصله) برای هر آدرس داشته باشید.
هنگام نصب پنل باید اتصال به زمین مطابق قوانین ایمنی الکتریکی ساختمان انجام شود. منبع تغذیه اصلی پنل در شرایط کارکرد عادی، از برق شهری تامین میشود و در صورت قطع برق دو باتری قابل شارژ، برق پنل را تامین میکنند.
هنگام نصب پنل روی دیوار باید آن را در مکانی تمیز و خشک نصب کنید. (پنلهای زیتکس ضد آب نیستند) دقت داشته باشید که پنل نباید در معرض لرزش و ضربه باشد. همچنین پنل باید دور از تجهیزات گرمایشی و در گسترهی دمای منفی 5 درجه سانتیگراد تا مثبت 40 درجه سانتیگراد باشد.
ابتدا پنل آدرس پذیر زیتکس را از جعبه خارج کرده و کاور محافظ آن را با استفاده از کلید تعبیه شده روی آن، باز کنید و سپس پیچهای بالا و پایین در اصلی را باز نمایید.
سپس ورودیهای مربوط به برق شهری، لوپها، آژیرهای متعارف و سایر قطعات را انتخاب کنید. فقط درپوشهای مربوط به آن سوراخها را برای عبور کابل بردارید. مانند شکل زیر
در شکل زیر میتوانید اجزای سیستم کنترل پنل زیتکس را مشاهده کنید.
همچنین اجزای داخل کنترل پنل اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس در شکل زیر مشخص شده است.
- اتصال آژیرها به کنترل پنل آدرس پذیر زیتکس
مرحله دوم از نصب اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس مربوط به اتصال آژیرها به پنل مرکزی است. در نقشه زیر میتوانید نحوه اتصال آژیرها به کنترل پنل آدرس پذیر زیتکس را مشاهده کنید.
RELAY1-4: در ترمینالهای هر رله، سه کنتاکتNC، NO و COM پیش بینی شده است. هنگام فعال شدن خروجی رله، NO بسته شده و NC باز میشود. شکل زیر ساختار داخلی رله خروجی را نشان میدهد.
SND1 و SND2: خروجیهای مانتیور شده برای وصل آژیرهای متعارف. حداکثر تعداد آژیر قابل نصب برای هر خروجی به جریان مصرفی آژیر بستگی دارد. این مقدار نباید از 0.5 A بیشتر باشد. مقاومت انتهای خط10 K مطابق با شکل زیر باید روی آخرین آژیر نصب شود.
FAULT: خروجی مانیتور شده برای اتصال تجهیزات جانبی. در صورت بروز هرگونه خطا در کنترل پنل، این خروجی فعال میشود.
FIRE: خروجی مانیتور شده برای اتصال تجهیزات جانبی. در صورت بروز حریق، این خروجی فعال میشود. در شکل زیر نحوه اتصال وسیله حفاظت جانبی به خروجیهای FIRE و FAULT نشان داده شده است.
AUX: خروجی به عنوان منبع تغذیه برای تجهیزات جانبی
LOOP1(-LOOP+/ERT/-LOOP+): ترمینال برای ورود و خروج کابل لوپ 1
LOOP2/3/4(-LOOP+/ERT/-LOOP+): ترمینال برای ورود و خروج کابل لوپهای 2، 3 و 4
- اتصال کارت لوپ به کنترل پنل آدرس پذیر زیتکس
ارتباط بین کارت لوپ و پنل آدرس پذیر زیتکس از طریق پروتکل اختصاصی ZITEX انجام میشود. روی یک کنترل پنل میتوان حداکثر 4 کارت لوپ متصل کرد و روی یک کارت لوپ هم حداکثر تا 250 قطعه آدرس پذیر قابل نصب هستند. دیاگرام عمومی نصب قطعات در یک لوپ، هنگام نصب اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس را در شکل زیر مشاهده میکنید.
همچنین میتوانید کارت لوپ را مانند شکل زیر به کنترل پنل مرکزی زیتکس متصل نمایید.
- اتصال پنل به برق شهری
قبل از اتصال کنترل پنل زیتکس به برق شهری باید از صحیح بودن اتصال لوپها، خروجیهای آژیر و سایر ورودیها و خروجیها مطمئن شوید. نحوه اتصال پنل به برق شهری مانند شکل زیر است.
- اتصال باتریها به کنترل پنل مرکزی زیتکس
کنترل پنل مرکزی زیتکس از دو باتری قابل شارژ 12 ولت به عنوان منبع تغذیه پشتیبان استفاده میکند. دقت داشته باشید که قبل از اتصال باتریها، پایههای مثبت و منفی آنها را بررسی کنید. همچنین راهاندازی پنل بدون اتصال به برق شهری و با باتری در صورتی قابل انجام است که دکمه تعبیه شده روی برد تغذیه را فشار دهید. نحوه اتصال باتری به پنل در شکل زیر نشان داده شده است.
- اتصال تکرارکننده به پنل مرکزی زیتکس
تکرار کننده ZX-R2000AD پس از اتصال به پنل اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس، ارتباط دو طرفهای را با آن برقرار میکند. تکرارکننده را میتوانید در فاصله 1000 متری از پنل اصلی نصب کنید. در شکل زیر نحوه اتصال تکرارکننده به پانل را مشاهده میکنید.
- متصل کردن قطعات به لوپ
متصل کردن قطعات به لوپ براساس نقشه سیم کشی ساختمان انجام میشود. تمامی قطعات آدرس پذیر دارای ایزولاتور داخلی هستند و آدرس دهی به صورت خودکار از طریق پنل مرکزی انجام میشود.
- نحوه سیم کشی قطعات در سیستم آدرس پذیر زیتکس
دتکتورها، آژیر و آژیر فلاشر در اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس مطابق شکل زیر نصب میشوند. اول باید پایه قطعه را در محل موردنظر نصب کرده و سپس به سراغ سیم کشی روی کنتاکتهای مربوطه بروید. در پایان پس از انجام عملیات سیم کشی، میتوانید هر قطعه را روی پایه آن وصل کنید.
نکته: اگر محیط نصب دتکتور دارای گرد و خاک است، درپوشهای سبزرنگ را تا زمان استفاده از سیستم اعلام حریق از روی دتکتورها برندارید. هنگام استفاده از سیستم اعلام حریق، این درپوشها باید برداشته شوند. دتکتورها دارای دو خط در پایه و یک خط در دیواره هستند. بعد از نصب پایه دتکتور روی محل موردنظر، دتکتور را روی پایه آن قرار دارده و خطوط را روی هم منطبق کنید و در نهایت دتکتور را در جهت عقربههای ساعت بچرخانید تا کاملا بسته شود.
همچنین برای تست کردن دتکتور حرارتی میتوانید از سشوار استفاده کنید.(روش غیرآزمایشگاهی) روش تست صحیح و علمی دتکتورهای دودی، استفاده از اسپرهای دود باکیفیت زیتکس است.
- نصب ماژول ورودی آدرس پذیر(ZX-MI3000AD)
دیاگرام نصب و سیم کشی این ماژول در شکل زیر نشان داده شده است. ورودی این ماژول با استفاده از یک مقاومت 6.8 KΩ به حالت نرمال درمیآید. قطعهای که قرار است به ماژول متصل شده و وضعیت آن را بررسی کند مانند دتکتور گازی، مطابق شکل زیر متصل میشود.
- نحوه نصب ماژول خروجی آدرس پذیر (ZX-MO3000AD)
ماژول خروجی آدرس پذیر زیتکس یک خروجی رله دارد که با استفاده از آن، یک خروجی مانند تلفنکننده، آژیر، فن تهویه و یا سایر موارد را فعال میکند. نحوه نصب این ماژول در شکل زیر نشان داده شده است.
- نحوه نصب ماژول زون کانونشنال (ZX-MCZ3000AD)
با استفاده از این ماژول میتوان زون متعارف را به آدرس پذیر تبدیل کرد. با این کار زون به عنوان یک آدرس به پنل مرکزی وصل میشود و با فعال شدن هر قطعه کانونشنال، آدرس ماژول نمایش داده میشود. نحوه نصب ماژول زون کانونشنال به کنترل پنل زیتکس را میتوانید در شکل زیر مشاهده کنید.
- نحوه نصب شستی اعلام حریق آدرس پذیر (ZX-CP4000AD)
پس از نصب شستی به کنترل پنل زیتکس، کنتاکتهای تعبیه شده در قسمت پایینی این قطعات به عنوان یک رله خشک عمل کرده و هنگام فعال شدن شستی، برای فرمان دادن به تجهیزات حفاظتی جانبی مورد استفاده قرار میگیرند. نحوه نصب و سیم کشی شستی اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس مانند شکل زیر است.
- برنامه نویسی سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس
یکی از مهمترین مراحل نصب سیستم اعلام حریق زیتکس، برنامهنویسی این سیستم است. با استفاده از صفحه کلید Numerical و کلیدهای f1 تا f5 امکان دسترسی به منوهای برنامهنویسی وجود دارد. معمولا چهار سطح دسترسی برای کار کردن با پنل پیش بینی شده است. در جدول زیر میتوانید نمایی از صفحه نمایش پنل زیتکس را مشاهده کنید.
همچنین سطوح دسترسی برای کار کردن با پنل شامل موارد زیر هستند.
- راهاندازی اولیه سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس
در زمان روشن کردن پنل، فرآیند بارگذاری پارامترها تقرییا 10 ثانیه طول میکشد. پس از روشن شدن پنل مرکزی، تمامی اجزا و قطعات شناسایی شده و پیغام شناسایی آنها روی صفحه نمایش نمایش داده میشود.
- جزئیات مربوط به منوها و زیرمنوها در پنل مرکزی زیتکس
در ادامه میتوانید جزئیات مربوط به منوها و زیرمنوها را در تصاویر زیر مشاهده کنید.
همچنین بخوانید: سیستم اعلام حریق سنس
سخن پایانی
در این مقاله نقشه سیم کشی و نحوه نصب سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس را به طور کامل توضیح دادیم. در صورتی که قصد دارید از این سیستم استفاده کنید حتما برای سیم کشی و نصب، از افراد ماهر و باتجربه کمک بگیرید. این افراد به راحتی میتوانند سیستم اعلام حریق آدرس پذیر زیتکس را بدون خطا و مشکل در محل موردنظر شما نصب کنند.