شستی اعلام حریق چیست و انواع آن

شستی اعلام حریق در انگلیسی Manual Call Point به معنی نقطه تماس دستی و با مخفف MCP یا Fire Alarm Manual Call Point یا به طور خلاصه تر Fire Alarm Call Point نامیده می شود. در زبان فارسی MCP با نام شستی اعلان حریق، شستی دستی اعلام حریق و همچنین نقطه تماس دستی اعلام حریق نیز شناخته می شود.

توجه داشته باشید که شستی دستی اعلام حریق با دستگاه کشش دستی متفاوت است. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید بخوانید: تفاوت ایستگاه کششی اعلام حریق و شستی اعلان حریق

 

ساختار و اجزای شستی اعلام حریق

یک نقطه شستی اعلان حریق معمولا شامل اجزای زیر است:

 

محفظه

شستی اعلان حریق (MCP) معمولاً در یک محفظه محکم و آشکار ساخته شده از مواد بادوام مانند پلاستیک یا فلز قرار می گیرد. محفظه برای محافظت از قطعات داخلی در برابر آسیب و اطمینان از دید آسان طراحی شده است.

 

دکمه یا پوشش شیشه شکستنی

مکانیزم اصلی راه اندازی یک MCP معمولاً یک تلق شیشه ای شکستنی است. این پوشش از شیشه سکوریت یا مواد مشابه ساخته شده است و طوری طراحی شده است که در صورت اعمال نیروی کافی، با استفاده از چکش یا با فشار دادن یک دکمه اختصاصی، خرد شود. شکستن شیشه آلارم را فعال می کند. در برخی شستی ها نیز به جای شیشه شکستنی یا علاوه بر آن دکمه فشاری وجود دارد.

 

مکانیسم بازنشانی

هنگامی که هشدار آتش سوزی فعال شد، MCP به مکانیزم تنظیم مجدد یا ریست نیاز دارد تا آن را به حالت عادی خود بازگرداند. ریست شستی اعلام حریق می‌تواند دستی باشد که در این صورت شیشه باید تعویض شود، یا می‌ تواند خودکار باشد که در این صورت، سیستم پس از تایید فعال‌ سازی، خود را بازنشانی می ‌کند.

 

نشانگر بصری

یک MCP معمولاً دارای نوعی نشانه بصری است تا به کاربران اطلاع دهد که فعال شده است. این می تواند شامل یک نشانگر رنگی یا یک چراغ LED باشد که حتی پس از درگیر شدن مکانیسم تنظیم مجدد روشن می ماند. این نشانه به پاسخ دهندگان اضطراری کمک می کند تا منبع هشدار را شناسایی کنند.

 

سیم کشی و اتصال

علاوه بر اجزایی که نام بردیم شستی اعلام حریق دارای سیم کشی و اتصال به کنترل پنل است. نقطه تماس دستی با استفاده از کابل های دارای رتبه آتش به کنترل پنل اعلام حریق متصل می شود. این اتصال تضمین می‌کند که وقتی نقطه تماس دستی فعال می‌ شود، سیگنال هشدار به صفحه کنترل منتقل می ‌شود، که سپس آلارم‌ های صوتی و بصری را در سراسر ساختمان راه ‌اندازی کند.

 

 

نحوه عملکرد شستی اعلان حریق

عملکرد یک شستی دستی ساده و آسان است. در مواقع آتش سوزی یا اضطراری، فردی می تواند شیشه را بشکند یا دکمه اختصاصی را فشار دهد و باعث فعال شدن آلارم شود. این کار باعث ایجاد سیگنالی می شود که به پانل کنترل اعلام حریق منتقل می شود، که پروتکل های تخلیه را آغاز می کند و به ساکنان ساختمان هشدار می دهد. پس از حل شدن وضعیت، نقطه تماس دستی باید به حالت عادی خود، به صورت دستی یا خودکار، بازنشانی و ریست شود تا عملکرد آن بازیابی شود.

توجه به این نکته ضروری است که ساختار دقیق و عملکرد یک نقطه تماس دستی اعلام حریق ممکن است بسته به سازنده و مدل متفاوت باشد. با این حال، عملکرد اصلی در همه دستگاه ‌ها یکسان باقی می‌ ماند و در صورت نیاز امکان راه ‌اندازی دستی سیستم اعلام حریق را فراهم می‌ کند.

همچنین بخوانید: تجهیزات اعلام حریق

انواع شستی اعلام حریق

انواع مختلفی از MCP وجود دارد که در ادامه برخی از انواع رایج آن را توضیح می دهیم:

 

شستی اعلان حریق با شیشه شکستنی

این رایج ترین نوع نقطه تماس اعلام حریق است که با یک تلق شکستنی شیشه ای طراحی شده است که وقتی می شکند، سیستم اعلام حریق را فعال می کند. قاعدتا شیشه مذکور پس از هر بار فعال سازی باید تعویض گردد. به دلیل نیاز به تعویض یکی از اجزا پس از فعال سازی، این شستی از نوع برگشت پذیر به حساب نمی آید.

 

شستی اعلام حریق برگشت پذیر یا قابل ریست

بر خلاف نقاط تماس شکستنی شیشه ای، شستی اعلان حریق برگشت پذیر یا قابل تنظیم مجدد، پس از فعال شدن نیازی به تعویض اجزا ندارند. در عوض، می توان آنها را به صورت دستی بازنشانی و ریست کرد و دوباره استفاده نمود.

 

شستی اعلان حریق با دکمه فشاری

این نوع از MCP دارای یک دکمه فشاری به جای عنصر شیشه ای است. هنگامی که دکمه فشار داده می شود، سیستم اعلام حریق را فعال می کند.

 

شستی اعلام حریق متعارف

شستی های اعلام متعارفی به یک سیستم اعلام حریق متعارفی متصل می شوند و امکان شناسایی و کنترل فردی هر نقطه تماس را فراهم می کنند. شستی اعلام حریق متعارف یا معمولی توانایی آدرس دهی ندارند. این نوع شستی اعلام حریق در سیستم‌های اعلام حریق معمولاً برای فعال‌سازی فوری آژیرها و اعلان‌های حریق به کار می‌رود. برخلاف شستی اعلام حریق آدرس‌پذیر که دارای قابلیت آدرس‌دهی به مواقع دقیق حریق است، شستی اعلام حریق متعارفی این قابلیت را ندارد و صرفاً به عنوان یک نقطه فشار فوری عمل می‌کند.

شستی اعلان حریق آدرس پذیر

این وسیله به یک سیستم اعلام حریق آدرس پذیر متصل می شوند و امکان شناسایی و کنترل فردی هر نقطه تماس را فراهم می کنند. شستی های اعلام حریق آدرس پذیر  همانطور که از نام آن مشخص است مخصوص سیستم آدرس پذیر است. سیستم آدرس پذیر در مقایسه با سیستم های معمولی یا متعارفی جدیدتر و پیشرفته تر است. هر دستگاه در سیستم آدرس پذیر کد مخصوصی دارند که در صورت وقوع حریق اپراتور می تواند مکان دقیق حریق را متوجه شود این ویژگی از اهمیت زیادی برخوردار است زیرا در صورت فعال‌سازی، نقطه دقیق حریق به سیستم اطلاع داده می‌شود.

 

شستی اعلام حریق وایرلس یا بی سیم

همان طور که از نام آن پیداست، MCP بی سیم نیازی به اتصال فیزیکی به سیستم اعلام حریق ندارند. آنها از فناوری وایرلس برای برقراری ارتباط با کنترل پنل استفاده می کنند.

 

نقطه تماس دستی ضد آب

این شستی ها به طور خاص طراحی شده اند تا در برابر آب مقاوم باشند و آنها را برای مناطق بیرونی یا مرطوب که ممکن است آب وجود داشته باشد، مناسب می کند.

 

شستی مقاوم در برابر شرایط آب و هوایی سخت

مشابه نقاط تماس ضد آب، نقاط تماس ضد آب برای مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی مختلف طراحی شده اند و برای استفاده در فضای باز مناسب هستند.

 

شستی اعلام حریق ضد انفجار

نقطه تماس دستی ضد انفجار، دستگاهی است که به طور ویژه برای موقعیت های اضطراری در محیط های خطرناک که گازهای انفجاری، گرد و غبار یا مواد قابل اشتعال وجود دارد، استفاده می شود.

این شستی ها با موادی ساخته می ‌شوند که می‌ توانند در برابر هرگونه انفجار احتمالی که ممکن است در اطراف رخ دهد، مقاومت کنند و از گسترش بیشتر آن یا ایجاد خسارت اضافی جلوگیری نمایند. شستی های ضد انفجار معمولاً در مکان هایی مانند کارخانه های شیمیایی، پالایشگاه های نفت، تأسیسات پتروشیمی و سایر مکان های بالقوه خطرناک استفاده می شوند.

 

محل نصب شستی اعلام حریق

طبق ضوابط ملاک عمل سیستم های کشف و اعلام حریق سازمان آتش نشانی، در نظر گرفتن حداقل یک عدد شستی دستی اعلان حریق مجهز به آشکارساز خودکار یا فلوسویچ مربوط به سیستم بارنده (اسپرینکلر) الزامی است.

همچنین بخوانید: نصب تجهیزات اعلام حریق 

محل نصب شستی های اعلام حریق نزدیک درب خروجی هر طبقه است. فاصله شستی اعلان حریق از درب باید 1.5 متر باشد. برای درب های خروج با عرض بیش از 12 متر، حدفاصل 1.5 متری هر سمت درب باید یک شستی در نظر گرفته شود.

ارتفاع نصب شستی اعلام حریق از کف تمام شده ساختمان تا خط میانی شستی دستی 1 تا 1.2 متر در نظر گرفته شود.

فاصله افقی پیمایش هیچ مکانی در طبقه تا رسیدن به یک MCP نباید بیش از 45 متر باشد که این فاصله در صورت عدم قطعیت درباره نقشه معماری ساختمان، 30 متر در نظر گرفته می شود.

فقط در هر یک از دو صورت زیر، فاصله افقی فاصله افقی پیمایش در طبقه تا رسیدن به یک شستی دستی، نباید بیش از 25 متر باشد که این فاصله در صورت عدم قطعیت درباره نقشه معماری ساختمان، 30 متر در نظر گرفته می شود:

1. حضور افراد دارای محدودیت های حرکتی در ساختمان.
2. ساختمان هایی که با کاربری کار با مواد و تجهیزات با قابلیت اشتعال و توسعه سریع حریق مانند مایعات و گازهای قابل اشتعال.

 

 

ریست شستی اعلام حریق

پس از اطمینان از ایمن بودن شرایط پس از فعال سازی MCP، پوشش نقطه تماس دستی را باز کنید. ممکن است برای باز کردن به یک کلید یا یک قفل ساده مخصوص نیاز داشته باشد.

در داخل MCP، یک سوئیچ، دکمه یا اهرمی پیدا خواهید کرد که برای تنظیم مجدد زنگ هشدار باید فعال یا فشار داده شود. مکانیسم تنظیم مجدد ممکن است بسته به نوع و مدل خاص سیستم اعلام حریق متفاوت باشد. به دستورالعمل های سازنده مراجعه کنید یا در صورت نیاز برای راهنمایی با مدیر سیستم تماس بگیرید.

پس از تنظیم مجدد اعلام حریق، پوشش شستی را به طور ایمن ببندید و اطمینان حاصل کنید که به درستی آب بندی شده است تا از اجزای داخلی در برابر آسیب محافظت شود.

همچنین بخوانید: برندهای برتر سیستم اعلام حریق در سال ۲۰۲۳

همچنین بخوانید: سیستم اعلام حریق چیست؟

رنگ بندی نقاط تماس دستی

نقاط تماس دستی می توانند بیش از یک عملکرد داشته باشند. آنها در رنگ هایی مثل سفید، سبز، قرمز، نارنجی، زرد، آبی و بنفش عرضه می شوند. رنگ های مختلف عملکردهای مختلف هر شستی را نشان می دهد:

 

شستی قرمز: این نقاط تماس اعلام حریق هستند که برای فعال کردن اعلام حریق، اطلاع رسانی به خدمات آتش نشانی و حتی راه اندازی سیستم های کنترل دود یا آب پاش استفاده می شوند.

 

شستی زرد: برای فعال سازی سیستم اطفا حریق یا تخلیه‌ عمومی

 

سبز: این شستی ها در کنار یک خروجی قرار دارند و برای باز کردن دستی درب هنگام تلاش برای تخلیه ساختمان در مواقع اضطراری استفاده می‌شوند.

 

شستی بنفش/ سفید: جهت شرایط اضطراری دیگر (مانند گردباد، طوفان و غیره)

 

شستی نارنجی: جهت کنترل دود و هواکش

 

بسته به سیستم ایمنی آتش نشانی نصب شده در ساختمان شما، نقاط تماس دستی را می توان به گونه ای تنظیم کرد که تعدادی عملکرد اضافی مانند باز کردن یا باز کردن درب ها، فعال کردن سیستم مدیریت دود و حتی خاموش کردن سیستم تهویه مطبوع را داشته باشد.

 

برندهای شاخص شستی اعلام حریق

از برندهای معروف شستی های اعلان حریق می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آپولو
• سینکلن
• هوچیکی
• نوتی فایر
• تله تک
• سی تک
• اسر
• فولئون
• زیمنس
• ای 2 اس
• ادواردز
• زیتکس
• پروتک
• سنس
• اینیم
• آریاک

استعلام قیمت شستی اعلام حریق و خرید بی واسطه

برای استعلام قیمت انواع شستی دستی اعلان حریق کافی است تا پس از ثبت نام در سامانه تخصصی کیوپیکت و انتخاب محصولات مورد نظر، نسبت به درج استعلام قیمت اقدام فرمایید. همچنین می توانید فایل لیست تجهیزات درخواستی را از طریق بخش ارسال درخواست مستقیم بارگذاری فرمایید. به این ترتیب قادر خواهید بود خرید تجهیزات مورد نظر خود با بهترین قیمت را تجربه نمایید.