اطفای حریق چیست ؟

اطفا

اطفا در لغت به معنی خاموشی یا خاموش کردن یا همچنین فرونشاندن است. که معادل آن در زبان انگلیسی Extinguishing یا Quench است.

در واقع اطفای حریق یا اطفا حریق یک عبارت عربی به معنای خاموش کردن آتش است. اطفاء حریق به معانی مختلفی به کار می رود که در این مطلب از وبلاگ کیوپیکت قصد داریم به بررسی آنها بپردازیم.

اطفای حریق یعنی چه ؟

اگر به دنبال معنی کلمه اطفا حریق هستید باید بدانید که لغت عربی «اطفا» که به صورت «اطفاء» نیز نوشته می شود به معنی فرونشاندن، دفع کردن و خاموش کردن است.

و همانطور که می دانید «حریق» نیز کلمه ای عربی است که به آتش سوزی، سوختن، زبانه آتش، شعله آتش، آتش سوز و آتش سوزان معنی شده است.

به این ترتیب «اطفای حریق» که به صورت «اطفا حریق» و «اطفاء حریق» و حتی گاه به اشتباه «اتفا حریق» یا «اتفای حریق» هم نوشته می شود به معنی «خاموش کردن آتش سوزی» است که در لغت نامه دهخدا به صورت های زیر هم معنی شده است:

• • فرونشاندن آتش تا سرد شود

• • خاموش کردن آتش

• • از میان بردن لهیب آتش و خاموش کردن آن

• • فرونشاندن آتش را

• • فروکشتن آتش

• • کشتن آتش

• • بنشاندن آتش

در حدود یک و نیم قرن پیش که برای اولین بار روس ها در شهر تبریز نخستین سازمان آتش نشانی را تاسیس کردند اسم آن را «واحد اطفائیه» می گفتند. امروزه اسم «سازمان آتش نشانی» جایگزین آن شده است.

همان طور که می بینیم از جایگزین «فرونشاندن» و «نشاندن» به جای «اطفاء» در ساختن ترکیب «آتش نشانی» استفاده شده است.

با اینکه امروزه از عبارت سازمان آتش نشانی به جای واحد اطفائیه استفاده می کنیم اما در مورد تجهیزات کشف و تشخیص، هشدار و خاموش کننده آتش همچنان از عباراتی چون اعلام حریق و اطفای حریق استفاده می شود.

 

انواع اطفا حریق چیست ؟

• اطفای حریق دستی
• اطفا حریق خودکار (اطفا حریق اتوماتیک)

اطفاء حریق دستی عبارت از خاموش کردن آتش سوزی با خاموش کننده هایی چون سطل آب، شن، کپسول های آتش نشانی یا تجهیزات مکانیزه اما غیرخودکار مثل استفاده از ماشین ها، پمپ ها و شیلنگ ها در عملیات آتش نشانی توسط آتش نشانان است.

منظور از اطفاء حریق خودکار عبارت از استفاده از روش های اتوماتیک برای خاموش کردن آتش سوزی مثل بهره برداری از انواع این سیستم ها است.

 

همچنین بخوانید: آموزش اطفا حریق با کپسول

اطفا حریق دستی

شامل استفاده از تجهیزات خاموش کننده یا کپسول های آتش نشانی و هر اقدامی که آتش نشانان برای خاموش کردن آتش یا همان اطفای حریق انجام می دهند؛ برخی از خاموش کننده ها عبارتند از:

• خاموش کننده‌ی آبی

• خاموش کننده‌ی پودر خشک

• خاموش کننده شیمیایی مرطوب

• خاموش کننده های دی اکسید کربن (CO2)

• خاموش کننده‌های فوم

 

انواع اطفای حریق خودکار

سیستم‌های اطفای حریق اتوماتیک مثل انواع سیستم اطفا حریق سقفی پس از شناسایی آتش، به صورت خودکار فعال شده و برای اطفای حریق اقدام می‌کنند. این سیستم‌ها بر اساس عملکرد مورد نیاز و نوع حریق به دسته‌هایی مشابه خاموش‌کننده‌ها که بالاتر ذکر شد تقسیم می‌شوند و عبارتند از:

• سیستم اطفا حریق آبی

• سیستم اطفا حریق گازی

• سیستم اطفا حریق فوم

 

 

بیشتر بخوانید : انواع خاموش کننده ها

 

سیستم اطفا حریق چیست ؟

این یک سیستم برای کنترل یا اطفاء حریق در ساختمان یا سازه های دیگر طراحی شده است. سیستم اطفا حریق معمولاً به عنوان بخشی از سیستم حفاظت در برابر آتش سوزی ساختمان نصب می شود و در صورت تشخیص آتش سوزی می تواند به طور خودکار یا دستی فعال شود.

 

به بیان دیگر،

سیستم اطفا حریق جز حیاتی اقدامات ایمنی آتش سوزی است که برای شناسایی، کنترل و سرکوب آتش در انواع مختلف طراحی شده است. این سیستم ها برای محافظت از جان و مال افراد واکنش سریعی هنگام آتش سوزی دارند. انواع مختلفی از سیستم های اطفا حریق وجود دارد که هر کدام برای محیط های خاص و خطرات آتش سوزی طراحی شده اند. سیستم‌های رایج شامل سیستم‌های آبپاش مبتنی بر آب یا همان اسپرینکلر، سیستم‌های مبتنی بر گاز شامل موادی مانند CO2 یا مواد تمیز، سیستم‌های فوم و سیستم‌های شیمیایی خشک می‌شوند. انتخاب سیستم به  عوامل مختلفی مانند ماهیت تاسیسات، مواد موجود و خطرات احتمالی آتش سوزی بستگی دارد. سیستم های اطفا حریق موثر نقش حیاتی در کاهش اثرات آتش سوزی و اطمینان از واکنش سریع و کنترل شده به شرایط اضطراری آتش سوزی دارند.

سیستم اطفای حریق وظیفه‌ی مهار آتش سوزی و کاهش خسارات جانی و مالی آن را برعهده دارد. آتش‌سوزی و حریق همواره خسارات جانی و مالی زیادی به بار می‌آورد که در اکثر موارد جبران ناپذیر خواهند بود. اخیرا اقدامات “ایمنی در برابر آتش” بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. همچنین قوانین متعددی برای آن تصویب شده‌اند.

برای آشنایی بیشتر با انواع سیستم اطفا حریق به معرفی انواع آتش خواهیم پرداخت.

انواع حریق

براساس طبقه بندی استاندارد NFPA آتش به چهار گروه اصلی تقسیم شده است:

1. گروه A
   حريق‌های ناشی از مواد سوختنی معمولی، نظير چوب، پارچه، كاغذ، لاستيك و انواع پلاستيك‌ها
2. گروه B
   حريق‌های ناشی از مايعات قابل اشتعال، مايعات سوختنی، گريس‌های نفتی، قير، روغن، رنگ‌های پايه روغنی، حلال‌ها، لاك‌های صنعتی، الكل‌ها و گازهای قابل اشتعال
3. گروه C
   حريق‌های ناشی از تجهيزات الكتريكی دارای جريان
4. گروه D
   حريق‌های ناشی از فلزات سوختنی نظير منيزيم، تيتانيوم، پتاسيم، زيركنيوم، سديم و ليتيوم
5. گروه K
   حريق‌های ناشی از وسايل و تجهيزات آشپزخانه‌ای كه حاوی روغن‌های آشپزی (روغن و چربی های گياهی و حيوانی) هستند.

انواع سیستم های اطفای حریق

سیستم های اطفاء حریق بسته به نوع آتش و مواد درگیر از طیف وسیعی از عوامل برای کنترل یا خاموش کردن آتش استفاده می کنند. عوامل رایج عبارتند از: آب، فوم، مواد شیمیایی خشک، دی اکسید کربن و آیروسل. این سیستم ها برای تشخیص سریع آتش سوزی و فعال کردن عامل مناسب برای مهار یا خاموش کردن آتش طراحی شده اند.

انواع مختلفی از سیستم های اطفا حریق وجود دارد که عبارتند از:

• سیستم های اسپرینکلر: سیستم های اسپرینکلر رایج ترین نوع سیستم اطفای حریق هستند و برای رهاسازی آب یا سایر عوامل اطفاء حریق در هنگام تشخیص حریق طراحی شده اند. این سیستم زمانی فعال می شود که یک هد اسپرینکلر حساس به دما در اثر حرارت آتش فعال گردد.
• سیستم های عامل تمیز: سیستم های عامل تمیز یا پاک (سیستم اطفای حریق گازی) از عوامل تخصصی مانند دی اکسید کربن یا آیروسل یا گاز خنثی یا FM200 برای سرکوب آتش استفاده می کنند. این عوامل برای خاموش کردن آتش بدون آسیب رساندن به اموال یا تجهیزات الکترونیکی طراحی شده اند.
• سیستم های فوم: سیستم های فوم معمولاً در مناطقی که مایعات قابل اشتعال ذخیره یا استفاده می شود استفاده می شود. این فوم به گونه ای طراحی شده است که مانعی بین سوخت و هوا ایجاد کند و از گسترش آتش جلوگیری کند.
• سیستم های شیمیایی خشک: سیستم های شیمیایی خشک از پودر خشک برای خاموش کردن آتش استفاده می کنند. آنها معمولاً در مناطقی استفاده می شوند که خطر آتش سوزی شامل مایعات یا گازهای قابل اشتعال وجود دارد.

سیستم های اطفاء حریق بخش مهمی از سیستم حفاظت در برابر آتش سوزی ساختمان هستند و می توانند به جلوگیری از گسترش آتش سوزی، به حداقل رساندن آسیب اموال و محافظت از جان افراد کمک کنند.

 

تجهیزات اطفا حریق

همانطور که گفته شد، انواع سیستم اطفاء حریق در یک دسته‌بندی کلی باتوجه به کاربری خود، به دو دسته‌ی اطفای دستی و خودکار تقسیم می‌شوند. اطفاء حریق دستی توسط آتش‌نشانان و افراد متخصص و اطفاء خودکار بدون دخالت هیچ نیروی انسانی انجام می‌شود. سیستم اطفاء حریق اتوماتیک می‌تواند تحت نظارت یک کنترل پنل و یا به صورت کاملا خودکار عمل کند. کنترل پنل، بیشتر در مواردی که نیاز به ارتباط و صدور فرامین به سیستم‌های اطفای حریق مورد نیاز باشند استفاده می‌شود. برخی سیستم های اطفا مثل سیستم های پایش گاز و آتش یا سیستم F&G برای مناطق پرخطر طراحی شده اند.

از جمله اجزای تشکیل‌دهنده‌ی سیستم اطفای حریق دستی و خودکار عبارت است از:

• هوز باکس و هوز ریل
• شیلنگ‌ها
• اسپرینکلر
• فوم اسپری نازل، اسپری نازل و فیوزیبل پلاگ
• فوم نازل، فوم دوزینگ سیستم، فوم پورر، فوم میکر
  و غیره

اگر اطلاعاتی در مورد سیستم اطفای حریق ساختمان نیاز دارید این مقاله را بخوانید: اطفا حریق ساختمان

 

 

خرید تجهیزات اطفا حریق از سامانه کیوپیکت

سامانه کیوپیکت به عنوان اولین بازار آنلاین خرید و فروش تجهیزات ایمنی و آتش نشانی، فرایندی سریع و آسان را برای استعلام قیمت و خرید با کمترین قیمت به صورت مستقیم را فراهم کرده است.

برای استعلام قیمت و دریافت انواع تجهیزات اعلام و اطفای حریق کافی است پس از ثبت نام در سامانه تخصصی کیوپیکت، نسبت به انتخاب کالاهای مورد نظر و درج استعلام قیمت اقدام فرمایید. لیست قیمت تامین کنندگان، نمایندگان فروش و فروشندگان عضو در سامانه کیوپیکت در کمتر از 24 ساعت در پروفایل شما قابل مشاهده خواهد بود و می توانید خرید خود را از فروشنده مورد نظر انجام دهید.