دتکتور یا آشکار ساز (detector) در سیستم تشخیص حریق خط اولیه و مهم ترین بخش آن است. این دستگاه یکی از تجهیزات اصلی سیستم اعلام حریق است که برای تشخیص حریق از طریق علائم اولیه آتش سوزی است. در یک سیستم اعلام حریق دتکتورها بلافاصله بعد از تشخیص علائم حریق مانند دود، شعله، افزایش دما سیگنال به کنترل پنل ارسال می کنند و سیستم هشدار را فعال می کند.
این دستگاه برای کشف وجود آتش سوزی از طریق سنسور های تشخیص دود، حرارت یا شعله طراحی شده است. هدف آن ارائه یک هشدار اولیه به ساکنان یک ساختمان یا سازه یا افراد حاضر در محیط به منظور تخلیه و به حداقل رساندن صدمه یا آسیب احتمالی است. دتکتورهای اعلام حریق معمولاً شامل یک سنسور یا حسگر هستند که آثار آتش مثل دود، حرارت یا شعله را تشخیص می دهند. سپس دتکتور اعلام حریق مستقیما یا با ارسال سیگنالی به کنترل پنل اعلام حریق، هشدار صوتی یا بصری را فعال و وضعیت خطر آتش سوزی را اطلاع رسانی می کند. دتکتورهای اعلام حریق نقش حیاتی در تضمین ایمنی آتش سوزی و جلوگیری از گسترش آن دارند.
دتکتورها معمولاً در خانه ها، ساختمان های تجاری و محیط های صنعتی استفاده می شوند. آشکارسازهای آتش از فناوری های مختلفی مانند حسگرهای گرما، حسگرهای دود یا آشکارسازهای شعله برای تشخیص علائم اولیه آتش سوزی و انجام اقدامات مناسب برای کاهش تأثیر آن، مانند به صدا درآوردن آلارم، راه اندازی سیستم های اسپرینکلر یا اطلاع رسانی به خدمات اضطراری استفاده می کنند. دتکتورهای آتش نشانی با تشخیص زودهنگام حریق، نقش بسزایی در نجات جان انسان ها و کاهش خسارات مالی دارند.
سیستم متعارفی و آدرس پذیر
دتکتورها از نظر میزان دقت آنها در تشخیص محل حریق به دو نوع متعارفی و آدرس پذیر تقسیم می شوند:
آشکارسازهای متعارفی معمولاً یک زون حریق خاص را پوشش می دهند و عمدتا در ساختمان های تجاری مانند ادارات یا فضاهای خرده فروشی یافت می شوند. نصب آنها ساده است و در مقایسه با آشکارسازهای اعلام حریق آدرس پذیر، معمولاً ارزان تر هستند.
آشکارساز اعلام حریق آدرس پذیر که به عنوان آشکارساز هوشمند نیز شناخته می شود، نوع پیشرفته تری از سنسور اعلام حریق است که در ساختمان ها یا مجتمع های بزرگتر استفاده می شود. هر آشکارساز از طریق یک آدرس منحصر به فرد به یک کنترل پنل متصل می شود که امکان شناسایی و نظارت خاص هر سنسور را فراهم می کند. آشکارسازهای آدرس پذیر می توانند اطلاعات دقیق تری در مورد محل آتش سوزی یا خطر بالقوه ارائه دهند و به پاسخ دهندگان اضطراری کمک کنند تا کارآمدتر پاسخ دهند.
انواع دتکتور اعلام حریق
دتکتورهای تشخیص حریق با توجه به نوع سنسور های به کار رفته در آنها برای تشخیص یک یا چند علامت آتش سوزی یا گازهای قابل اشتعال طراحی شده اند. با توجه به قابلیت حسگرها یا همان سنسور ها در تشخیص دود، شعله، حرارت یا گاز، دتکتورهای اعلام حریق به انواع زیر تقسیم می شوند:
-
- دتکتور دود
-
- دتکتور حرارتی
-
- دتکتور ترکیبی دودی و حرارتی
-
- دتکتور شعله
-
- دتکتور گاز
هر نوع آشکارساز اعلام حریق دارای مزایای خاص خود است و بسته به خطر آتش سوزی و نیازهای خاص برای محیط های مختلف مناسب است. معمولاً سیستم های اعلام حریق از ترکیبی از آشکارسازهای مختلف برای ارائه پوشش کامل تشخیص حریق استفاده می کنند.
دتکتور دودی چیست؟
دتکتور دودی (smoke detector) یا آشکارساز دود دستگاهی است که وجود دود را در هوا تشخیص می دهد و معمولا با انتشار یک هشدار صوتی افراد را از خطر احتمالی آتش سوزی آگاه می کند. این دستگاه برای هشدار اولیه در مورد آتش سوزی طراحی شده است و به افراد زمان کافی برای تخلیه ساختمان و جلوگیری از آسیب یا صدمات جدی می دهد.
آشکارسازهای دود توسط سنسور های یونیزاسیون یا فوتوالکتریک کار می کنند که انواع مختلفی از ذرات دود را تشخیص می دهند. آنها معمولاً در ساختمان های مسکونی، تجاری و صنعتی به عنوان یک اقدام ایمنی نصب می شوند.
دتکتورهای دودی از نظر نوع سنسور و مکانیسم عمل به دسته های زیر تقسیم می شوند:
سنسور یونیزاسیون
این سنسور های دودی از مقدار کمی مواد رادیواکتیو برای یونیزه کردن هوای داخل آشکارساز استفاده می کنند. هنگامی که دود وارد محفظه می شود، روند یونیزاسیون را مختل می کند و زنگ هشدار را به صدا در می آورد.
آشکارساز دود نوری (اپتیکال)
این آشکارسازها از یک پرتو نور و یک حسگر نور استفاده می کنند. هنگامی که ذرات دود وارد محفظه تشخیص می شوند، نور را پراکنده می کنند که باعث ایجاد زنگ هشدار می شود.
حسگر دوگانه یونیزاسیون و نوری
این آشکارسازها هر دو فناوری یونیزاسیون و فوتوالکتریک را برای تشخیص پیشرفته ترکیب می‌کنند. آنها در تشخیص انواع آتش سوزی از جمله آتش سوزی سریع و آهسته دود موثرتر هستند.
بیم دتکتور
آشکارساز دود بیم (beam smoke detector) یا بیم دتکتور که به نام سنسور دود خطی هم شناخته می شود، نوعی سیستم تشخیص حریق است که از پرتو نور برای تشخیص وجود دود استفاده می کند. از دو جزء اصلی تشکیل شده است: فرستنده و گیرنده.
فرستنده یک پرتو نور معمولاً مادون قرمز یا نور مرئی را به سمت گیرنده ساطع می کند. گیرنده در مقابل فرستنده قرار گرفته و پرتو نور را دریافت می کند. اگر بین فرستنده و گیرنده دود نباشد، پرتو بدون وقفه به گیرنده می رسد. اما زمانی که ذرات دود در مسیر پرتو قرار می گیرند، نور را پراکنده و منعکس می کنند و باعث کاهش شدت پرتو دریافتی گیرنده می شوند. این کاهش شدت نور باعث ایجاد زنگ هشدار و وجود دود می شود.
آشکارسازهای دود پرتو اغلب در فضاهای باز بزرگ مانند انبارها، دهلیزها یا مناطق با سقف بلند استفاده می شود، جایی که آشکارسازهای دود نقطه ای معمولی ممکن است به اندازه کافی موثر نباشند. آنها می توانند مسافت های طولانی را پوشش دهند و قادر به تشخیص دود در یک منطقه وسیع هستند.
برخی از مزایای آشکارسازهای دود پرتو شامل توانایی آنها در پوشش مناطق بزرگ، کاهش هشدارهای کاذب و کارایی آنها در مناطق با سقف بلند یا جریان هوا است. با این حال، نصب و نگهداری آنها در مقایسه با انواع دیگر آشکارسازهای دود، گرانتر است.
آشکارساز دود مکشی
دتکتور دود مکشی (aspirating smoke detector) که به عنوان آشکارساز دود نمونه برداری هوا (air sampling smoke detector) یا سیستم آسپیراسیون دود نیز شناخته می شود، نوعی سنسور دود است که از فناوری پیشرفته برای تشخیص ذرات دود در هوا استفاده می کند.
به جای تکیه بر آشکارسازهای نقطه ای یا پرتوی سنتی که دود را با تماس فیزیکی تشخیص می دهند، آشکارسازهای دود مکشی با کشیدن مداوم نمونه های هوا به داخل محفظه تشخیص با استفاده از شبکه ای از لوله ها و یک فن کار می کنند. سپس این نمونه های هوا برای حضور ذرات دود مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند و امکان تشخیص زودهنگام حوادث احتمالی دود یا آتش‌سوزی را فراهم می‌کنند.
آشکارسازهای دود مکشی در مقایسه با ردیاب های دود سنتی، قابلیت های تشخیص حریق پیشرفته تری را ارائه می کنند، و آنها را به گزینه ای محبوب برای مناطق پرخطر که در آن تشخیص زودهنگام بسیار مهم است، تبدیل می کند.
دتکتور حرارتی چیست؟
آشکارساز حرارتی (heat detector) نوعی وسیله است که برای تشخیص و هشدار دادن افراد به وجود گرما و خطر آتش سوزی در یک منطقه استفاده می شود. سنسور حرارتی برای ایجاد زنگ هشدار یا فعال کردن یک سیستم برای شروع واکنش، مانند فعال کردن سیستم های اطفاء حریق یا اطلاع رسانی به مقامات، طراحی شده است.
آشکارسازهای حرارتی معمولاً با احساس افزایش دما یا رسیدن به آستانه دمای خاص کار می کنند. آنها معمولاً در سیستم های حفاظت آتش برای ارائه هشدار اولیه و کمک به جلوگیری از گسترش احتمالی آتش استفاده می شوند.
ترکیبی دودی و حرارتی
دتکتور ترکیبی دود و حرارتی عملکردهای هر دو آشکارساز دود و آشکارساز حرارت را در یک واحد ترکیب می کند. مجهز به حسگرهایی است که می تواند وجود ذرات دود در هوا و همچنین تغییرات سریع یا قابل توجه دما را تشخیص دهد.
دتکتور شعله یا فلیم دتکتور چیست؟
آشکارساز شعله یا فلیم دتکتور (flame detector) وسیله ای است که برای تشخیص وجود یا عدم وجود شعله در کاربردها و محیط های مختلف استفاده می شود. در درجه اول در محیط های صنعتی، از جمله کارخانه های تولیدی، پالایشگاه ها، نیروگاه ها و سایر تاسیساتی که ممکن است شعله یا آتش سوزی رخ دهد، استفاده می شود.
دتکتورهای شعله با سنجش اشعه ماوراء بنفش (UV) یا مادون قرمز (IR) ساطع شده از شعله کار می کنند. آشکارسازهای شعله UV طیف نور ماوراء بنفش ساطع شده از شعله را تشخیص می دهند، در حالی که آشکارسازهای شعله IR تابش IR و گرمای ساطع شده از شعله را تشخیص می دهند. هنگامی که یک شعله تشخیص داده می شود، دتکتور شعله سیگنالی را به یک سیستم هشدار یا کنترل می فرستد که می تواند اقدامات ایمنی مناسب مانند فعال کردن سیستم های اطفاء حریق، خاموش کردن تجهیزات، یا شروع روش های تخلیه را آغاز کند.
دتکتور شعله معمولا دارای انواع زیر است:
-
- دتکتور شعله معمولی
-
- دتکتور شعله ضد انفجار
سنسور شعله ضد انفجار یک دستگاه تخصصی است که برای تشخیص وجود شعله در محیط های بالقوه انفجاری یا خطرناک در سیستم پایش شعله و گاز (F&G System) استفاده می شود. این آشکارسازها برای تضمین ایمنی کارگران و تجهیزات در صنایعی مانند نفت و گاز، شیمیایی و تولیدی طراحی شده اند.
آشکارسازهای شعله ضد انفجار معمولاً در مناطق پرخطر که گازها، بخارات یا گرد و غبار قابل اشتعال وجود دارد، مانند پالایشگاه ها، کارخانه های فرآوری شیمیایی، سکوهای فراساحلی و غرفه های رنگ نصب می شوند. آنها اغلب در ارتباط با سایر سیستم های ایمنی مانند آشکارسازهای گاز و سیستم های اطفاء حریق برای ارائه یک راه حل ایمنی جامع استفاده می شوند.
به طور کلی، آشکارساز شعله ضد انفجار یک دستگاه ایمنی حیاتی است که برای شناسایی و پاسخ به حضور شعله در محیط‌های خطرناک طراحی شده است و از حفاظت کارگران، تجهیزات و محیط اطراف اطمینان می‌دهد.
دتکتور FID چیست؟
آشکارساز یونیزاسیون شعله (Flame Ionization Detector) که معمولا با نام دتکتور FID شناخته می شود، نوعی دتکتور اعلام حریق گاز است که در صنایع و کاربردهای مختلف برای تشخیص وجود و غلظت گازهای قابل احتراق جهت نظارت بر محیط زیست، ایمنی صنعتی و کنترل فرآیند استفاده می شود.
دتکتور FID بر اساس اصل احتراق عمل می کند. هنگامی که یک گاز نمونه حاوی ترکیبات قابل احتراق به آشکارساز وارد می شود، با مخلوط هیدروژن و هوا مخلوط می شود و توسط شعله مشتعل می شود. احتراق گاز نمونه، یون ها و الکترون هایی تولید می کند که به ترتیب به یک الکترود جمع کننده با بار مثبت و یک الکترود امیتر با بار منفی جذب می شوند.
جریان یونی و جریان الکترونی تولید شده توسط فرآیند احتراق با غلظت گاز قابل احتراق در نمونه متناسب است. این جریان ها توسط FID اندازه گیری می شوند و به سیگنال الکتریکی تبدیل می شوند که می تواند نمایش داده یا ثبت شود.
آشکارسازهای FID نسبت به هیدروکربن ها بسیار حساس و انتخابی هستند و آنها را برای تشخیص طیف وسیعی از گازهای قابل احتراق مانند متان، پروپان، بوتان و بسیاری دیگر مناسب می سازد. آنها زمان پاسخگویی سریع دارند، معمولاً کمتر از یک ثانیه، و می توانند گازها را حتی در سطوح ردیابی تشخیص دهند.
آشکارسازهای FID به طور گسترده در صنایعی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، داروسازی و نظارت بر محیط زیست استفاده می شود. آنها قابل حمل هستند و می توانند به راحتی در سیستم های نظارتی ادغام شوند یا به عنوان ابزار مستقل برای اندازه گیری در محل استفاده شوند. با این حال، آشکارسازهای FID نیاز به تامین مداوم هیدروژن و هوا دارند و شعله را می توان با ترکیبات خاصی مانند هیدروکربن های هالوژنه خاموش کرد.
به طور کلی، آشکارساز یونیزاسیون شعله یک ابزار ارزشمند برای تشخیص و تجزیه و تحلیل گاز است که اندازه گیری دقیق و قابل اعتماد گازهای قابل احتراق را در کاربردهای مختلف ارائه می دهد.
دتکتور گاز چیست؟
آشکارساز گاز (gas detector) دستگاهی است که برای تشخیص وجود گازهای مختلف در یک منطقه یا محیط طراحی شده است. معمولاً برای اهداف ایمنی برای نظارت بر گازهای بالقوه مضر، مانند گازهای انفجاری یا سمی، در محیط‌های صنعتی، عملیات معدن، آزمایشگاه‌ها یا فضاهای محدود استفاده می‌شود.
آشکارسازهای گاز با سنجش غلظت گاز در هوا کار می کنند و در صورتی که گاز شناسایی شده از آستانه از پیش تعیین شده فراتر رود، یک هشدار دیداری یا شنیداری ارائه می کنند. دتکتورهای گاز همچنین ممکن است برای استفاده شخصی قابل حمل باشند یا در سیستم های ثابت برای نظارت مستمر ادغام شوند.
دتکتورهای گاز از نظر نوع کاربری به دو نوع زیر تقسیم می شوند:
-
- دتکتور گاز ثابت (فیکس)
-
- دتکتور گاز قابل حمل
آشکارسازهای گاز از نظر شیوه عمل معمولا دارای سه نوع زیر هستند:
آشکارساز گاز مکشی
آشکارساز گاز مکشی (aspirating gas detector) یا دتکتور گاز نمونه بردار هوا (air sampling gas detector) وسیله ای است که برای تشخیص و اندازه گیری وجود گازهای خاص در هوا استفاده می شود. با کشیدن هوا به داخل آشکارساز و تجزیه و تحلیل آن برای وجود گازهای خاص کار می کند.
برخی از ردیاب های گاز نمونه برداری هوا قابل حمل و دستی هستند که امکان شناسایی و نظارت بر گازها را در محیط‌های مختلف فراهم می کنند. آنها ممکن است دارای قابلیت ثبت داده داخلی برای ذخیره و تجزیه و تحلیل داده های غلظت گاز در طول زمان باشند.
آشکارسازهای گاز نمونه گیری هوا در صنایع و کاربردهای مختلفی از جمله ایمنی و بهداشت شغلی، بهداشت صنعتی، نظارت بر محیط زیست و واکنش اضطراری استفاده می شود. آنها می توانند به شناسایی و جلوگیری از خطرات احتمالی کمک کنند، از کارگران و مردم در برابر قرار گرفتن در معرض گازهای مضر محافظت کنند و از رعایت مقررات اطمینان حاصل کنند.
آشکارساز گاز فیکس ضد انفجار
آشکارساز گاز ثابت ضد انفجار (explosion proof fix gas detector) دستگاهی است که به طور خاص برای تشخیص وجود گازهای قابل اشتعال یا انفجار در محیط های خطرناک طراحی شده است. این تجهیز با یک محفظه مقاوم ساخته شده است که می تواند در برابر شرایط انفجاری بدون اشتعال یا ایجاد انفجار مقاومت کند.
این آشکارسازها معمولاً در صنایعی استفاده می شوند که خطر نشت یا انفجار گاز زیاد است، مانند پالایشگاه های نفت، کارخانه های شیمیایی و عملیات معدن. آنها معمولاً در مناطقی که گازهای قابل اشتعال وجود دارد مانند مخازن ذخیره سازی، خطوط لوله یا تأسیسات پردازش نصب می شوند.
سنسور گاز خطی ضد انفجار
آشکارساز گاز خطی ضد انفجار یا دتکتور گاز ضد انفجار مسیر باز (explosion proof open path gas detector) دستگاهی است که برای تشخیص وجود گازهای قابل احتراق در یک محیط های خطرناک و بالقوه انفجاری و ارائه هشدار اولیه در مورد خطرات احتمالی انفجار استفاده می شود.
این آشکارساز گاز تشعشعات IR را از یک واحد فرستنده، که از منبع نور IR تشکیل شده است، ساطع می کند. نور ساطع شده در یک خط مستقیم به یک واحد گیرنده حرکت می کند که حاوی یک آشکارساز است که می تواند مقدار نور مادون قرمز دریافتی را اندازه گیری کند. اگر گازی بین واحد فرستنده و گیرنده وجود داشته باشد، مقداری از نور IR ساطع شده را جذب می کند.
میزان جذب نور به نوع و غلظت گاز موجود بستگی دارد. واحد گیرنده میزان نور مادون قرمز دریافتی از جمله نور جذب شده ناشی از گاز را اندازه گیری می کند. با مقایسه شدت نور اندازه گیری شده با شدت اصلی ساطع شده، می توان غلظت گاز را با استفاده از قانون بیر-لامبرت محاسبه کرد. اگر غلظت گاز اندازه گیری شده از یک آستانه از پیش تعیین شده فراتر رود، زنگ هشدار برای هشدار به اپراتورها یا فعال کردن اقدامات ایمنی فعال می شود.
این آشکارسازهای گاز مزایای متعددی نسبت به آشکارسازهای گاز نقطه ای سنتی دارند. از آنجایی که آنها منطقه بزرگ تری را پوشش می دهند، پوشش گسترده ای را ارائه می دهند و می توانند نشت گاز را در فواصل طولانی تشخیص دهند. آنها همچنین تحت تأثیر جریان های باد یا هوا قرار نمی گیرند، که می تواند گاز را پراکنده کند و تشخیص آن را با آشکارسازهای نقطه ای دشوار کند.
استعلام قیمت و خرید بی واسطه انواع دتکتور اعلام حریق
برای استعلام قیمت و خرید بی واسطه انواع دتکتور اعلام حریق کافی است پس از ثبت نام در سامانه تخصصی کیوپیکت و انتخاب تجهیزات مورد نظر نسبت به درج استعلام قیمت اقدام فرمایید.
همچنین می توانید فایل لیست تجهیزات درخواستی را از بخش ارسال درخواست مستقیم بارگذاری نمایید. لیست قیمت رقابتی تولیدکنندگان، تامین کنندگان و فروشندگان عضو سامانه کیوپیکت در کمتر از 24 ساعت در پروفایل شما قابل مشاهده خواهد بود.
با سلام. دتکتور دود با سنسور دود تفاوت دارد؟
با سلام
ممنون از توجه شما
دتکتور دود در واقع دستگاه تشخیص دود است که با نام های سنسور دود یا حسگر دود هم شناخته می شود. اما می توان دستگاه تشخیص حریق را دتکتور در نظر گرفت و سنسور داخلی دستگاه را که دود را تشخیص می دهد سنسور نامید. سنسورهای تشخیص دهنده دود در دو نوع فتوالکتریک و یونیزاسیون وجود دارند.
دتکتور های اعلام حریق روند تعمییر و نگهداری خاصی دارند؟
بله نیاز به تعمیر و نگهداری توسط فرد متخصص را دارند
برای استفاده خانگی کدام نوع دتکتور مناسب تر است؟
با توجه به اینکه در صورت سوختن لوازم خانه دود متراکمی آزاد می شود برای نصب در منزل بهترین دتکتور سنسور دود است.
منظور از آشکارساز همان دتکتور است؟
بله آشکارساز همان معادل فارسی دتکتور است.
تفاوت سنسور با دتکتور چیست؟
سنسور و دتکتور هر دو یک چیز هستند اما معمولا سنسور به قطعه داخل دستگاه دتکتور گفته می شود. سنسورها می توانند مادون قرمز، ماورا بنفش و.. باشند.
سلام ،فاصله بین سوراخهای روی لوله‌ای نمونه گیری دود ،سیستم مکنده چند سانتیمتر و چه سایزی باید باشه،ممنونم
همانطور که می دانید دتکتور دودی مکشی برای تشخیص سریع دود در محیط های با حساسیت بالا است. فاصله بین سوراخ های لوله نمونه گیر دود بستگی به نوع و مدل دتکتور، طول و قطر لوله، نحوه نصب و تنظیم دتکتور دارد. به طور کلی برای ازفیاش دقت و کاهش زمان پاسخگویی بهتر است که فاصله بین سوراخ ها را کمتر از یک متر قرار دهید. برای اطلاعات بیشتر می توانید با کارشناسان ما در تماس باشید. ۰۹۳۶۱۲۵۵۰۰۰ , ۸۸۲۲۲۸۰۵-۰۶ – ۰۲۱