برای خرید انواع سنسور و دتکتور گاز متان ابتدا بهتر است با خو دتکتور، خصوصیات و کاربردهای آن آشنا شویم. دتکتور گاز متان نقش حیاتی در پیشگیری از خطرات ناشی از این گاز دارد. گاز متان (CH4) گازی بی رنگ، بی بو و بسیار قابل اشتعال است که جزء اصلی گاز طبیعی است. گاز متان توسط فرآیندهای طبیعی مانند تجزیه مواد آلی در محل های دفن زباله، تالاب ها و شالیزارهای برنج تولید می شود و همچنین از ذخایر زیرزمینی برای استفاده به عنوان منبع سوخت استخراج می شود. در این مقاله به بررسی دقیق این دستگاهها، نحوه کارکردشان و نکات مهم هنگام خرید آنها میپردازیم.
گاز متان (CH4) هنگامی که در فضاهای محدود تجمع می یابد یا به مقدار زیاد آزاد می شود، می تواند خطرات ایمنی ایجاد کند. گاز متان بسیار قابل اشتعال است و در تماس با منبع احتراق مانند جرقه یا شعله می تواند مشتعل یا منفجر شود. گاز متان همچنین می تواند اکسیژن را در فضاهای محدود جابجا کند و منجر به خفگی گردد.به همین دلیل شناسایی نشت گاز متان در بسیاری از محیط ها نقش اساسی در پیشگیری از بروز خطراتی چون انفجار، حریق و خفگی دارد و این همان کاری است که دتکتورهای گاز متان برای آن منظور طراحی شده اند.
دتکتور گاز متان چیست؟
آشکارساز یا دتکتور گاز متان (Methane Gas Detector) که به طور معمول به عنوان سنسور گاز متان یا دستگاه نشت یاب گاز متان نیز شناخته می شود، یکی از تجهیزات سیستم اعلام حریق است که برای تشخیص وجود گاز متان در هوا استفاده می شود. این آشکارسازها معمولاً در محیط های صنعتی مانند کارخانه های پردازش گاز طبیعی، پالایشگاه ها و خطوط لوله برای نظارت بر نشت و سایر خطرات احتمالی استفاده می شوند.
آشکارسازهای گاز متان معمولاً برای تشخیص غلظت گاز متان در قسمت در میلیون (ppm) یا درصد حجمی (%vol) در هوا طراحی شده اند. آشکارسازها از فناوری های سنجش مختلفی از جمله سنسورهای کاتالیزوری، حسگرهای مادون قرمز و سنسورهای نیمهرسانا برای تشخیص وجود گاز متان استفاده میکنند.
هنگامی که دتکتور گاز متان غلظت بالایی از گاز متان را در هوا تشخیص می دهد، معمولاً یک هشدار صوتی یا بصری برای هشدار به پرسنل از خطر احتمالی ایجاد می کند.
چرا استفاده از دتکتور گاز متان ضروری است؟
- پیشگیری از حوادث: دتکتورها با شناسایی سریع نشتیها، از بروز حوادث جلوگیری میکنند.
- حفظ سلامت کارکنان: جلوگیری از مسمومیت با گاز متان و ایجاد محیطی ایمن برای کارکنان.
- مطابقت با استانداردهای ایمنی: استفاده از دتکتورها بخشی از الزامات قانونی برای تضمین ایمنی در محیطهای کاری است.
موارد استفاده و کاربردها
دتکتوروهای گاز متان کاربردهای وسیعی در صنایع مختلف دارند، از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- صنعت گاز طبیعی
- پالایشگاه های نفت
- صنعت معدن
- کشاورزی و دامداری
- محل های دفن زباله
- صنعت بیوگاز
به طور خلاصه، دتکتور گاز متان در طیف وسیعی از صنایع برای تشخیص وجود گاز متان و جلوگیری از خطرات احتمالی استفاده می شوند. آشکارسازها برای اطمینان از ایمنی پرسنل و تجهیزات، رعایت مقررات و کاهش اثرات زیست محیطی انتشار متان ضروری هستند.
انواع دتکتور و سنسور گاز متان از نظر نوع کاربری
دو نوع کلی ثابت و قابل حمل از دتکتورها و سنسورهای گاز متان موجود است که هر کدام برای نوع خاصی از کاربرد طراحی شده اند.
1. دتکتور گاز متان قابل حمل یا پرتابل
آشکارسازهای گاز متان پرتابل (Potable Methane Gas Detector) قابل حمل وسایل کوچک و دستی هستند که برای تشخیص وجود گاز متان در هوا استفاده می شوند. این آشکارسازها معمولاً توسط امدادگران اضطراری، کارگران تاسیسات و سایر پرسنل که نیاز به شناسایی سریع و آسان گاز متان در مکان های مختلف دارند، استفاده می شوند.
2. دتکتور گاز متان ثابت
دتکتورهای گاز متان ثابت یا فیکس (Fixed Methane Gas Detector) برای نصب دائمی در یک مکان خاص، مانند کارخانه فرآوری گاز طبیعی، پالایشگاه، یا خط لوله طراحی شده اند. این آشکارسازها معمولاً به یک سیستم مانیتورینگ مرکزی متصل می شوند و می توانند نظارت مداوم بر سطوح گاز متان را ارائه دهند. این نوع دتکتورها در سیستم های پایش گاز و آتش یا همان سیستم F&G کاربرد زیادی دارند.
دتکتورهای فیکس به طور کلی به سه نوع زیر نقسیم می شوند:
انواع سنسور دتکتور گاز متان
آشکارسازهای گاز متان از انواع مختلفی از حسگرها برای تشخیص وجود گاز متان در هوا استفاده می کنند. در اینجا چند نمونه از سنسورهای تشخیص مورد استفاده در آشکارسازهای گاز متان آورده شده است:
-
سنسورهای پلیستری یا مهره کاتالیستی (Catalytic Bead Sensors)
از یک مهره کوچک پوشیده شده با کاتالیزوری تشکیل شده اند که با گاز متان واکنش می دهد و بار الکتریکی کمی تولید می کند. سپس تغییر بار الکتریکی اندازه گیری می شود و برای تشخیص وجود گاز متان استفاده می شود. سنسورهای مهره کاتالیزوری معمولاً در تنظیمات صنعتی مانند خطوط لوله گاز طبیعی و پالایشگاه ها استفاده می شوند.
-
سنسورهای مادون قرمز (Infrared Sensors)
این حسگرهای دتکتور گاز متان با تشخیص جذب نور مادون قرمز توسط گاز متان کار می کنند. این سنسور نور مادون قرمز را ساطع می کند و مقدار نور جذب شده توسط گاز را اندازه گیری می کند که متناسب با غلظت گاز متان در هوا است. حسگرهای مادون قرمز بسیار حساس هستند و می توانند گاز متان را در سطوح بسیار پایین تشخیص دهند. آنها معمولاً در محیط های صنعتی مانند کارخانه های فرآوری گاز طبیعی و پالایشگاه ها استفاده می شوند.
-
سنسورهای نیمه هادی (Semiconductor Sensors)
این حسگرها از یک دستگاه نیمه هادی کوچک برای تشخیص وجود گاز متان در هوا استفاده می کنند. گاز متان باعث تغییر در رسانایی الکتریکی نیمه هادی می شود که برای تشخیص وجود گاز متان اندازه گیری و استفاده می شود. سنسورهای نیمه هادی معمولاً در خطوط لوله گاز طبیعی و سایر تنظیمات صنعتی استفاده می شوند.
-
سنسورهای مسیر باز (Open-Path Sensors)
این حسگرها از پرتوی نور برای تشخیص وجود گاز متان در هوا استفاده می کنند. سنسور یک پرتو نور را در یک منطقه مشخص منتشر می کند و هر گاز متان در مسیر پرتو مقداری از نور را جذب می کند. سپس حسگر مقدار نور جذب شده را اندازه گیری می کند و از این اطلاعات برای تعیین غلظت گاز متان در هوا استفاده می کند. سنسورهای مسیر باز معمولاً در مناطق بزرگ در فضای باز مانند سایت های چاه گاز طبیعی استفاده می شوند.
شرایط و محل نصب دتکتور گاز متان
آشکارسازهای گاز متان باید در مکانهایی نصب شوند که احتمال نشت یا تجمع گاز وجود داشته باشد. شرایط خاص و مکان نصب آشکارسازهای گاز متان ممکن است بسته به کاربرد متفاوت باشد، اما در اینجا چند دستورالعمل کلی وجود دارد:
1. ارتفاع و مکان: دتکتورهای گاز متان باید در ارتفاع و مکانی نصب شوند که نشت گاز یا غلظتی را که ممکن است در هوا وجود دارد را تشخیص دهند. ارتفاع و مکان آشکارساز باید بر اساس کاربرد خاص و منابع بالقوه گاز متان باشد.
2. تهویه مناسب: آشکارسازهای گاز متان باید در مناطقی با تهویه مناسب نصب شوند تا اطمینان حاصل شود که گاز قابل تشخیص است. اگر منطقه تهویه ضعیفی دارد، ممکن است نیاز به نصب تجهیزات تهویه اضافی برای اطمینان از عملکرد صحیح دتکتور باشد.
3. کالیبراسیون: دتکتور گاز متان باید طبق دستورالعمل سازنده کالیبره شود تا از عملکرد دقیق آن اطمینان حاصل شود. توصیه می شود که آشکارسازها حداقل یک بار در سال یا در صورت لزوم توسط مقررات یا کاربرد خاص، کالیبره شوند.
4. تعمیر و نگهداری: دتکتورهای گاز متان باید به طور مرتب نگهداری شوند تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان حاصل شود. تعمیر و نگهداری ممکن است شامل تمیز کردن آشکارساز، بررسی سنسور و تعویض باتری ها یا سایر قطعات در صورت نیاز باشد.
5. مکانهای خطرناک: در مکانهای خطرناک، مانند مکانهایی که دارای اتمسفر بالقوه انفجار هستند، آشکارسازهای گاز متان باید طوری طراحی و نصب شوند تا الزامات خاصی را برآورده کنند. در این شرایط معمولا از دتکتورهای گاز ضد انفجار استفاده می شود.
استانداردها و تاییدیه های دتکتور گاز متان
آشکارسازهای گاز متان باید استانداردهای خاصی را رعایت کرده و تأییدیه هایی را دریافت کنند تا برای استفاده مورد نظرشان ایمن و مؤثر باشند. از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
UL 2075: این استاندارد برای آشکارسازهای گاز و بخار و سنسورهای مورد استفاده در محیط های تجاری و مسکونی است. UL 2075 ارزیابی عملکرد الکتریکی، مکانیکی و محیطی آشکارساز را پوشش می دهد.
ATEX: این یک دستورالعمل اتحادیه اروپا است که استانداردهای ایمنی را برای تجهیزات مورد استفاده در جوهای بالقوه انفجاری تعیین می کند. آشکارسازهای گاز متان مورد استفاده در اروپا باید با الزامات گواهینامه ATEX مطابقت داشته باشد تا از عملکرد ایمن در مکان های خطرناک اطمینان حاصل شود.
IECEx: این یک استاندارد بین المللی برای تجهیزات مورد استفاده در اتمسفرهای انفجاری است. آشکارسازهای گاز متان که دارای گواهینامه IECEx هستند برای استفاده در مکان های خطرناک در کشورهای مختلف آزمایش و تایید شده اند.
تاییدیه FM: FM Approval یک گواهینامه شناخته شده برای آشکارسازهای گاز متان مورد استفاده در محیط های صنعتی است.
نکات کلیدی هنگام خرید دتکتور گاز متان
- دقت و حساسیت دستگاه: انتخاب دستگاههایی با دقت بالا برای تشخیص سطوح پایین گاز متان.
- قابلیت اطمینان و استانداردهای ایمنی: دستگاه باید تاییدیههای لازم از سازمانهای معتبر را داشته باشد.
- سهولت استفاده و نگهداری: دستگاه باید کاربری آسان و نیاز به نگهداری کم داشته باشد.
- پشتیبانی و خدمات پس از فروش: تضمین دسترسی به خدمات تعمیر و نگهداری و قطعات یدکی
برندهای معروف دتکتورها و سنسورهای گاز متان
از برندهای معروف سنسورها و دتکتورهای گاز متان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
لیست قیمت دتکتور گاز متان
کیوپیکت به عنوان اولین سامانه تخصصی خرید و فروش تجهیزات ایمنی و آتش نشانی امکان بررسی ویژگی های فنی، مقایسه کالا، دریافت پیشنهاد فنی آنلاین و استعلام قیمت و خرید بی واسطه با کمترین قیمت را برای فعالان این حوزه فراهم کرده است.
برای دریافت لیست قیمت انواع سنسور و دتکتور گاز متان پس از ثبت نام در سامانه تخصصی کیوپیکت و انتخاب محصولات مورد نظر، نسبت به درج استعلام قیمت اقدام فرمایید.