مزایا و معایب آئروسل در مقایسه با سایر سیستم های اطفا حریق

Aerosol چیست؟

آئروسل (Aerosol) به عنوان یک سیستم تعلیق (سوسپانسون) ذرات جامد یا مایع در یک گاز تعریف می شود. به عبارت دیگر آیروسل یک پراکندگی یا مخلوط کلوئیدی در یک گاز است. یک مخلوط یا پراکندگی کلوئیدی عبارت از ذرات جامد، مایع یا گازی است که در یک فاز پیوسته (جامد، مایع یا گاز) پراکنده شده اند. به همین دلیل، به این نوع ترکیب محلول کلوئیدی (Colloidal solution) هم گفته می شود.

لغت Aerosol از ترکیب Aero (به معنی هوا) و sol (که از عبارت Colloidal solution گرفته شده) ساخته شده است.

Aero + sol = Aerosol

پس صحیح تر این است که Aerosol در زبان فارسی به صورت «آئروسُل» تلفظ شود. برای ایروسل، معادل فارسی «هواپخش» نیز پیشنهاد شده است.

 

عامل خاموش کننده آتش آئروسل (Aerosol firefighting agent) چیست؟

عوامل خاموش کننده حریق آیروسل، مواد سرکوب کننده آتش تخصصی هستند که به صورت ذرات جامد بسیار ریز یا قطرات مایع برای سرکوب و کنترل آتش منتشر می شوند. این عوامل برای تداخل شیمیایی در فرآیند احتراق و اختلال در مثلث آتش با حذف گرما و مهار واکنش زنجیره ای آتش طراحی شده اند.

 

 

انواع عامل اطفای آئروسل

عوامل آتش نشانی در سیستم اطفا حریق آیروسل را می توان به دو نوع اصلی تقسیم کرد: ایروسل جامد و مایع.

 

1. آئروسل های جامد: عوامل آتش نشانی آیروسل جامد معمولاً از ذرات جامد تشکیل شده اند که در صورت فعال شدن به خوبی در هوا پراکنده می شوند. این ذرات می توانند از مواد مختلفی مانند ترکیبات پتاسیم، کربنات پتاسیم یا سایر ترکیبات مبتنی بر فلز ساخته شوند. ذرات ایروسل جامد در هنگام رها شدن از نظر شیمیایی با آتش واکنش می دهند و فرآیند احتراق را مهار می کنند و غلظت گازهای قابل اشتعال را کاهش می دهند.

 

2. آیروسل های مایع: مواد آتش نشانی آیروسل مایع از قطرات مایع تشکیل شده اند که اتمیزه شده و به شکل غبار (mist) یا مه (fog) آزاد می شوند. آئروسل‌های مایع می ‌توانند حاوی محلول‌ های مبتنی بر آب، کنسانتره فوم یا سایر مواد شیمیایی سرکوب ‌کننده آتش باشند. قطرات آئروسل مایع در هنگام استقرار، آتش را خنک می کند و شعله های آتش را خاموش می نماید و از رسیدن اکسیژن به منبع سوخت جلوگیری می کند.

 

مزایای عامل اطفا ائروسل

عوامل آتش نشانی آئروسل مزایای متعددی در کاربردهای اطفاء حریق دارند. آنها در خاموش کردن سریع آتش بسیار کارآمد هستند، زیرا ذرات یا قطرات بسیار ریز می توانند به سرعت به منبع آتش برسند و سطح وسیعی را پوشش دهند. عوامل آئروسل نیز فشرده، سبک و آسان هستند و آنها را برای فضاها و کاربردهای مختلف مناسب می کند. علاوه بر این، آنها غیر سمی، غیر خورنده هستند و پس از استقرار هیچ اثری باقی نمی ‌گذارند و آسیب ‌ها و نیازهای پاکسازی را به حداقل می ‌رسانند.

 

سیستم اطفا آئروسل (Aerosol fire suppression system) چیست؟

سیستم اطفاء حریق آیروسل نوعی سیستم حفاظت آتش است که از عوامل خاموش کننده آیروسل برای سرکوب و کنترل آتش استفاده می کند. این سیستم به گونه ای طراحی شده است که به سرعت یک ابر آئروسل فوق العاده ریز از ذرات سرکوب کننده آتش را در فضای محافظت شده پراکنده کند.

همان طور که در بالا توضیح دادیم عوامل خاموش کننده ایروسل مورد استفاده در این سیستم ها معمولاً ذرات جامد یا قطرات مایع هستند که به غبار یا مه ریز تبدیل شده اند. هنگامی که ذرات آیروسل آزاد می شوند، از نظر شیمیایی در فرآیند احتراق تداخل می کنند و با حذف گرما و مهار واکنش زنجیره ای آتش، مثلث آتش را مختل می کنند.

 

 

اجزای سیستم اطفای حریق آیروسل

سیستم های اطفاء حریق آئروسل از چندین جزء کلیدی تشکیل شده است:

 

1. مولد آیروسل (Aerosol generator): مولد یا ژنراتور آئروسل اصلی ترین وسیله ای است که عامل خاموش کننده ایروسل را در فضای حفاظت شده تولید و رها می کند. این سیستم به گونه ای طراحی شده است که به صورت خودکار در هنگام تشخیص آتش سوزی یا به صورت دستی از طریق یک کنترل پنل فعال می شود.

 

2. سیستم تشخیص و فعال سازی: این سیستم شامل سنسورها، آشکارسازها و تابلوهای کنترل مختلفی است که منطقه حفاظت شده را از نظر علائم آتش زیر نظر دارند. پس از تشخیص آتش سوزی، سیستم تشخیص سیگنالی را به ژنراتور آئروسل ارسال می کند تا انتشار عامل سرکوب کننده را آغاز کند.

 

3. سیستم توزیع: سیستم توزیع شامل لوله ها، نازل ها یا پخش کننده هایی است که ماده آیروسل را به طور مساوی در سراسر فضای محافظت شده توزیع می کند. این تضمین می کند که عامل سرکوب کننده به طور موثری برای سرکوب آتش پخش می شود.

 

4. کنترل پنل: کنترل پنل واحد مرکزی است که سیگنال های سیستم تشخیص حریق را دریافت می کند و عملکرد ژنراتور ایروسل را کنترل می کند. همچنین می تواند آلارم های بصری و شنیداری را برای هشدار به سرنشینان از یک رویداد آتش سوزی ارائه دهد.

 

انواع سیستم اطفا حریق آیروسل

انواع مختلفی از سیستم های اطفاء حریق آیروسل در بازار موجود است. این سیستم ها از نظر عوامل آئروسل مورد استفاده، مکانیسم تولید ایروسل و کاربردهایی که برای آن طراحی شده اند متفاوت هستند. در اینجا برخی از انواع رایج سیستم های اطفاء حریق آیروسل آورده شده است:

 

سیستم اطفا حریق آئروسل متراکم (جامد)

سیستم های ایروسل متراکم از ژنراتورهای ایروسل جامد استفاده می کنند که حاوی مخلوطی از ذرات جامد و یک پیشرانه است. هنگامی که فعال می شود، ذرات جامد تبخیر می شوند و یک ابر آیروسل را در فضای محافظت شده تشکیل می دهند. ذرات آیروسل با حذف گرما و مهار واکنش زنجیره ای آتش در فرآیند احتراق دخالت می کنند.

 

 

سیستم‌ آیروسل پراکنده (مایع)

سیستم ‌های اطفای حریق آیروسل پراکنده از مواد خاموش کننده آیروسل مایع استفاده می ‌کنند که به عنوان یک غبار ریز یا مه در منطقه حفاظت‌ شده پراکنده می‌ شوند. این سیستم ها معمولاً از ژنراتورهای ایروسل یا اتمیزرهای فشار بالا برای ایجاد و توزیع ابر آیروسل استفاده می کنند. عوامل ایروسل مایع بسته به نیازهای کاربردی خاص می توانند مبتنی بر آب یا شیمیایی باشند.

 

سیستم های اطفای حریق آئروسل هیبریدی (ترکیب جامد و مایع)

سیستم های آیروسل هیبریدی هر دو عامل ایروسل متراکم و پراکنده را ترکیب می کنند. این سیستم ها از ترکیبی از ژنراتورهای آیروسل جامد و عوامل آئروسل مایع برای دستیابی به اطفاء حریق استفاده می کنند. ژنراتورهای آئروسل جامد ذرات جامد را آزاد می کنند که به عنوان کاتالیزور برای تولید یک ابر آیروسل پراکنده از عامل مایع عمل می کنند و قابلیت اطفاء حریق را افزایش می دهند.

 

کپسول آتش نشانی قابل حمل آئروسل

کپسول های آتش نشانی آیروسل قابل حمل دستگاه های جمع و جور دستی هستند که از عوامل آیروسل برای اطفای حریق استفاده می کنند. این خاموش کننده ها معمولاً برای آتش سوزی در مقیاس کوچک یا به عنوان یک ابزار آتش نشانی مکمل استفاده می شوند. کار با آنها آسان است و وسیله ای سریع و موثر برای اطفاء حریق در تنظیمات مختلف ارائه می کنند.

 

نحوه عملکرد

یک سیستم اطفاء حریق آئروسل با رهاسازی ابری از ذرات ریز ایروسل در فضای محافظت شده هنگام شناسایی آتش کار می کند. این ذرات آیروسل با فرآیند احتراق تداخل کرده و آتش را سرکوب می کنند.

مکانیسم دقیق نحوه عملکرد یک سیستم اطفاء حریق آئروسل بسته به نوع خاص سیستم، چه یک سیستم آیروسل متراکم یا یک سیستم آیروسل پراکنده، می تواند متفاوت باشد.

 

کپسول، قوطی یا جعبه ژنراتور آیروسل متراکم

ژنراتور آئروسل متراکم دستگاهی است که در سیستم های اطفاء حریق ایروسل متراکم استفاده می شود. وظیفه آن، تولید و رهاسازی ذرات آیروسل متراکم در فضای محافظت شده در صورت فعال شدن است.

ژنراتور آیروسل متراکم معمولاً از یک کپسول، قوطی یا ظرف حاوی مخلوطی از ذرات جامد و یک پیشران تشکیل شده است. ذرات جامد عامل سرکوب کننده آتش هستند، در حالی که پیشران برای پراکنده کردن ذرات جامد به عنوان ابر ایروسل استفاده می شود.

هنگامی که ژنراتور فعال می شود، پیشرانه مشتعل یا گرم می شود و باعث تجزیه سریع آن می شود. این فرآیند تجزیه گازی پرفشار تولید می کند که ذرات جامد را به صورت یک ابر آئروسل ریز در ناحیه حفاظت شده پراکنده می کند.

 

کاربردهای سیستم اطفا حریق آیروسل

سیستم های اطفاء حریق آیروسل کاربردهای مختلفی دارند و می توانند در طیف وسیعی از تنظیمات مورد استفاده قرار گیرند. برخی از برنامه های کاربردی رایج عبارتند از:

 

1. اتاق های سرور و مراکز داده: سیستم های اطفاء حریق ایروسل اغلب برای محافظت از زیرساخت های مهم فناوری اطلاعات، مانند اتاق سرور و مراکز داده، استفاده می شوند. این سیستم ها می توانند به سرعت آتش را بدون آسیب رساندن به تجهیزات حساس یا باقی گذاشتن بقایا خاموش کنند.

 

2. کابینت های برق و اتاق های کنترل: سیستم های اطفاء حریق آیروسل برای محافظت از کابینت های برق، اتاق های تابلو برق و اتاق های کنترل مناسب هستند. آنها می توانند به طور موثر آتش سوزی ناشی از خطای الکتریکی یا نقص عملکرد را سرکوب کنند.

 

3. فضاهای ماشین آلات و محفظه های موتور: سیستم های اطفاء حریق ایروسل را می توان در فضاهای ماشین آلات، محفظه موتور و سایر مناطق محصور در تنظیمات صنعتی مورد استفاده قرار داد. آنها می توانند اطفاء حریق سریع را برای محافظت از تجهیزات، ماشین آلات و پرسنل فراهم کنند.

 

4. حفاظت در برابر آتش خودرو: سیستم های اطفاء حریق آیروسل را می توان در وسایل نقلیه مانند اتوبوس، قطار و وسایل نقلیه نظامی نصب کرد تا محافظت در برابر آتش را فراهم کند. آنها جمع و جور و سبک هستند و برای کاربردهای سیار مناسب هستند.

 

5. کاربردهای دریایی و فراساحلی: سیستم های اطفاء حریق آئروسل معمولاً در محیط های دریایی و فراساحلی مانند کشتی ها، سکوهای دریایی و سکوهای نفتی نیز استفاده می شوند. آنها می توانند آتش را به طور موثر در این محیط های چالش برانگیز و خطرناک سرکوب کنند.

 

6. آزمایشگاه ها و تأسیسات تحقیقاتی: سیستم های اطفاء حریق ایروسل برای حفاظت از آزمایشگاه ها و تأسیسات تحقیقاتی که در آن تجهیزات ارزشمند و آزمایش های حساس انجام می شود، مناسب هستند. آنها می توانند به سرعت آتش را بدون آسیب رساندن به تجهیزات یا آزمایشات سرکوب کنند.

 

7. موزه ها و آرشیوها: سیستم های اطفای حریق آیروسل در موزه ها و بایگانی ها برای حفاظت از آثار با ارزش، اسناد و میراث فرهنگی استفاده می شود. آنها یک راه حل اطفاء حریق تمیز و موثر را بدون آسیب رساندن به نمایشگاه ارائه می دهند.

 

 

مزایا و معایب آئروسل در مقایسه با سایر سیستم های اطفای حریق

سیستم اطفاء ایروسل دارای برخی مزایا و معایب نسبت به سایر سیستم ها می شود که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.

 

مزایای سیستم آیروسل

سیستم ایروسل دارای چندین مزیت است که آن را به یک انتخاب محبوب برای کاربردهای مختلف تبدیل می کند.

 

جمع و جور بودن و سهولت استفاده

یکی از بزرگترین مزایای سیستم ایروسل راحتی استفاده آن است. ژنراتورهای آیروسل جمع و جور و سبک وزن هستند که نصب آنها را در فضاهای مختلف آسان می کند. آنها به فضای ذخیره سازی کمتری در مقایسه با سایر سیستم های اطفاء حریق گازی نیاز دارند که آنها را برای کاربردهایی که فضا محدود است، مناسب می سازد. این امر آن را به انتخابی محبوب برای محصولات مراقبت شخصی و همچنین برای کاربردهای صنعتی که کاربرد سریع و آسان آن مهم است تبدیل می کند.

 

دقت بالا در اطفای حریق

یکی دیگر از مزایای سیستم آئروسل دقت آن است. قطرات کوچک موجود در اسپری امکان کاربرد دقیق تر و کنترل شده را فراهم می کند و خطر هدر رفتن یا استفاده بیش از حد را کاهش می دهد. این امر به ویژه در کاربردهای صنعتی که کاربرد دقیق برای دستیابی به نتیجه مطلوب ضروری است، بسیار مهم است.

 

کارایی بالا

سیستم آیروسل نیز به دلیل کارایی خود شناخته شده است. پیشران موجود در قوطی کمک می کند تا ماده به طور یکنواخت و کارآمد پخش شود و زمان و تلاش لازم برای تکمیل کار را کاهش می دهد. این باعث می‌شود که آن را برای برنامه‌هایی که سرعت و کارایی در آن‌ها مهم است، به یک انتخاب محبوب تبدیل کند.

 

عامل پاک و فاقد پسماند

عوامل ایروسل پس از استقرار هیچ باقیمانده ای باقی نمی گذارند. این امر نیاز به پاکسازی یا بازسازی گسترده پس از حادثه آتش سوزی را از بین می برد و زمان خرابی را به حداقل می رساند و هزینه کلی بازیابی را کاهش می دهد.

 

غیرسمی بودن

عوامل آیروسل غیر سمی هستند و در صورت استفاده مطابق با دستورالعمل های سازنده، خطری برای سلامتی انسان یا حیوانات ندارند. این یک مزیت نسبت به برخی از عوامل سرکوب کننده گاز مانند هالون یا FM-200 است که می تواند نگرانی های بالقوه ای برای سلامتی و محیط زیست داشته باشد.

 

ایمنی و سازگاری با محیط زیست

علاوه بر این مزایا، سیستم آئروسل به دلیل ایمنی و سازگاری با محیط زیست نیز شناخته شده است. اندازه جمع و جور قوطی و سیستم تحت فشار، خطر نشت و تخلیه را کاهش می دهد و آن را به انتخابی مطمئن هم برای کاربر و هم برای محیط زیست تبدیل می کند. سیستم ایروسل نیز قابل بازیافت است و تاثیر آن بر محیط زیست را کاهش می دهد.

 

معایب آئروسل در مقایسه با سایر عوامل سیستم اطفاء حریق گازی

سیستم اطفا حریق آیروسل در مقایسه با سایر سیستم های اطفا حریق گازی برخی معایب را نیز دارا می باشد.

 

گستره پوشش محدود

عوامل ایروسل در مقایسه با عوامل سرکوب کننده گاز، گستره پوشش محدودی دارند. آنها معمولاً برای محافظت از فضاهای کوچکتر یا خطرات آتش سوزی موضعی مناسب هستند. برای مناطق بزرگتر، ممکن است چندین ژنراتور آئروسل مورد نیاز باشد که می تواند هزینه نصب و سایر هزینه ها را افزایش دهد.

 

قابلیت استفاده مجدد محدود

هنگامی که یک ژنراتور آیروسل فعال می شود، معمولاً نمی توان آن را تنظیم مجدد یا مجدداً استفاده کرد. این به این معنی است که پس از فعال شدن، کل ژنراتور نیاز به تعویض دارد، که می تواند در مقایسه با سیستم های گازی که قابل شارژ و استفاده مجدد هستند، هزینه بر باشد.

 

حساسیت به دما

ژنراتورهای آیروسل ممکن است از نظر اثربخشی دارای محدودیت های دما باشند. دماهای شدید، چه خیلی زیاد یا خیلی کم، می تواند بر عملکرد آنها تأثیر بگذارد. توجه به شرایط دمایی خاص و محدودیت های عامل آئروسل هنگام انتخاب آن برای یک کاربرد خاص مهم است.

 

 

ارزیابی نهایی مزایا و معایب آیروسل

از زمان خروج خاموش کننده های هالون در دهه 1980، فناوری اطفاء حریق آیروسل توجه زیادی را به خود جلب کرده است. بر خلاف گازهای بی اثر سنتی، فوم، مه آب و عوامل اطفاء حریق هالون، مواد اطفاء حریق ایروسل نیازی به بیرون راندن توسط گازهای تحت فشار ندارند و می توانند آتش های کلاس A، B، C، D و K را در دمای 30 تا 200 گرم خاموش کنند.

به دلیل فوق و مزایای پیش گفته، در یک ارزیابی نهایی مزایا و معایب آیروسل، می توان گفت که سیستم اطفا حریق ایروسل به طور کلی مزایای بیشتری را در مقایسه با سایر سیستم های اطفا ارائه می کند. به همین دلیل استفاده از آن در بسیاری از موارد به صرفه تر از سایر سیستم های اطفای حریق است. تقاضای روزافزون این سیستم اطفا خود گویای غلبه مزایای آن بر سایر سیستم ها است.

 

انتخاب و خرید سیستم اطفا حریق ایروسل

انتخاب و خرید یک سیستم اطفاء حریق ایروسل شامل چندین عامل برای اطمینان از مناسب بودن آن برای کاربرد خاص و خطر آتش سوزی است. در اینجا مراحل کلیدی در فرآیند انتخاب آمده است:

ارزیابی کاملی از خطرات آتش سوزی در منطقه ای که باید محافظت شود انجام دهید. عواملی مانند نوع خطرات آتش سوزی موجود، اندازه و چیدمان فضا و هرگونه الزامات یا مقررات خاص را در نظر بگیرید.

بر اساس ارزیابی خطر آتش سوزی، با متخصصان حفاظت از حریق برای طراحی سیستم اطفاء حریق آئروسل کار کنید. این فرایند شامل تعیین مقدار و مکان ژنراتورهای آیروسل، نوع عامل آیروسل مورد استفاده و مکانیسم های فعال سازی و کنترل می شود.

تحقیق و ارزیابی سازندگان مختلف سیستم های اطفاء حریق ایروسل. به دنبال تولید کنندگان معتبر با سابقه تولید سیستم های قابل اعتماد و موثر باشید. عواملی مانند کیفیت محصول، عملکرد، گواهینامه ها و پشتیبانی مشتری را در نظر بگیرید.

اطمینان حاصل کنید که سیستم اطفاء حریق آیروسل انتخاب شده با استانداردها و مقررات مربوطه مطابقت دارد. اینها ممکن است شامل کدهای آتش نشانی محلی، الزامات خاص صنعت، و استانداردهای بین المللی مانند NFPA 2010 یا ISO 15779 باشد.

 

برندهای شاخص

• Stat-X
• FirePro
• Fike
• Chemours
• Kidde-Fenwal
• تدبیر
• همیار انرژی

 

قیمت سیستم اطفا حریق آیروسل

با ثبت نام رایگان در سامانه تخصصی کیوپیکت به عنوان خریدار یا فروشنده و تامین کننده می توانید نسبت به استعلام قیمت از نمایندگی فروش و تامین کنندگان انواع برندهای معروف، دریافت مشخصات فنی، مقایسه کالا و خرید و فروش بی واسطه انواع تجهیزات سیستم اطفای حریق آیروسل اقدام نمایید.