مزایا و معایب آئروسل در مقایسه با سایر سیستم های اطفا حریق

Aerosol چیست؟

آئروسل (Aerosol) به عنوان یک سیستم تعلیق (سوسپانسون) ذرات جامد یا مایع در یک گاز تعریف می شود. به عبارت دیگر آیروسل یک پراکندگی یا مخلوط کلوئیدی در یک گاز است. یک مخلوط یا پراکندگی کلوئیدی عبارت از ذرات جامد، مایع یا گازی است که در یک فاز پیوسته (جامد، مایع یا گاز) پراکنده شده اند. به همین دلیل، به این نوع ترکیب محلول کلوئیدی (Colloidal solution) هم گفته می شود.

لغت Aerosol از ترکیب Aero (به معنی هوا) و sol (که از عبارت Colloidal solution گرفته شده) ساخته شده است.

Aero + sol = Aerosol

پس صحیح تر این است که Aerosol در زبان فارسی به صورت «آئروسُل» تلفظ شود. برای ایروسل، معادل فارسی «هواپخش» نیز پیشنهاد شده است.

 

عامل خاموش کننده آتش آئروسل (Aerosol firefighting agent) چیست؟

عوامل خاموش کننده حریق آیروسل، مواد سرکوب کننده آتش تخصصی هستند که به صورت ذرات جامد بسیار ریز یا قطرات مایع برای سرکوب و کنترل آتش منتشر می شوند. این عوامل برای تداخل شیمیایی در فرآیند احتراق و اختلال در مثلث آتش با حذف گرما و مهار واکنش زنجیره ای آتش طراحی شده اند.

 

 

انواع عامل اطفای آئروسل

عوامل آتش نشانی در سیستم اطفا حریق آیروسل را می توان به دو نوع اصلی تقسیم کرد: ایروسل جامد و مایع.

 

1. آئروسل های جامد: عوامل آتش نشانی آیروسل جامد معمولاً از ذرات جامد تشکیل شده اند که در صورت فعال شدن به خوبی در هوا پراکنده می شوند. این ذرات می توانند از مواد مختلفی مانند ترکیبات پتاسیم، کربنات پتاسیم یا سایر ترکیبات مبتنی بر فلز ساخته شوند. ذرات ایروسل جامد در هنگام رها شدن از نظر شیمیایی با آتش واکنش می دهند و فرآیند احتراق را مهار می کنند و غلظت گازهای قابل اشتعال را کاهش می دهند.

 

2. آیروسل های مایع: مواد آتش نشانی آیروسل مایع از قطرات مایع تشکیل شده اند که اتمیزه شده و به شکل غبار (mist) یا مه (fog) آزاد می شوند. آئروسل‌های مایع می ‌توانند حاوی محلول‌ های مبتنی بر آب، کنسانتره فوم یا سایر مواد شیمیایی سرکوب ‌کننده آتش باشند. قطرات آئروسل مایع در هنگام استقرار، آتش را خنک می کند و شعله های آتش را خاموش می نماید و از رسیدن اکسیژن به منبع سوخت جلوگیری می کند.

 

مزایای عامل اطفا ائروسل

عوامل آتش نشانی آئروسل مزایای متعددی در کاربردهای اطفاء حریق دارند. آنها در خاموش کردن سریع آتش بسیار کارآمد هستند، زیرا ذرات یا قطرات بسیار ریز می توانند به سرعت به منبع آتش برسند و سطح وسیعی را پوشش دهند. عوامل آئروسل نیز فشرده، سبک و آسان هستند و آنها را برای فضاها و کاربردهای مختلف مناسب می کند. علاوه بر این، آنها غیر سمی، غیر خورنده هستند و پس از استقرار هیچ اثری باقی نمی ‌گذارند و آسیب ‌ها و نیازهای پاکسازی را به حداقل می ‌رسانند.

 

سیستم اطفا آئروسل (Aerosol fire suppression system) چیست؟

سیستم اطفاء حریق آیروسل نوعی سیستم حفاظت آتش است که از عوامل خاموش کننده آیروسل برای سرکوب و کنترل آتش استفاده می کند. این سیستم به گونه ای طراحی شده است که به سرعت یک ابر آئروسل فوق العاده ریز از ذرات سرکوب کننده آتش را در فضای محافظت شده پراکنده کند.

همان طور که در بالا توضیح دادیم عوامل خاموش کننده ایروسل مورد استفاده در این سیستم ها معمولاً ذرات جامد یا قطرات مایع هستند که به غبار یا مه ریز تبدیل شده اند. هنگامی که ذرات آیروسل آزاد می شوند، از نظر شیمیایی در فرآیند احتراق تداخل می کنند و با حذف گرما و مهار واکنش زنجیره ای آتش، مثلث آتش را مختل می کنند.

استفاده از سیستم اطفای حریق آیروسل توصیه نمی شود.

 

اجزای سیستم اطفای حریق آیروسل

سیستم های اطفاء حریق آئروسل از چندین جزء کلیدی تشکیل شده است:

 

1. مولد آیروسل (Aerosol generator): مولد یا ژنراتور آئروسل اصلی ترین وسیله ای است که عامل خاموش کننده ایروسل را در فضای حفاظت شده تولید و رها می کند. این سیستم به گونه ای طراحی شده است که به صورت خودکار در هنگام تشخیص آتش سوزی یا به صورت دستی از طریق یک کنترل پنل فعال می شود.

 

2. سیستم تشخیص و فعال سازی: این سیستم شامل سنسورها، آشکارسازها و تابلوهای کنترل مختلفی است که منطقه حفاظت شده را از نظر علائم آتش زیر نظر دارند. پس از تشخیص آتش سوزی، سیستم تشخیص سیگنالی را به ژنراتور آئروسل ارسال می کند تا انتشار عامل سرکوب کننده را آغاز کند.

 

3. سیستم توزیع: سیستم توزیع شامل لوله ها، نازل ها یا پخش کننده هایی است که ماده آیروسل را به طور مساوی در سراسر فضای محافظت شده توزیع می کند. این تضمین می کند که عامل سرکوب کننده به طور موثری برای سرکوب آتش پخش می شود.

 

4. کنترل پنل: کنترل پنل واحد مرکزی است که سیگنال های سیستم تشخیص حریق را دریافت می کند و عملکرد ژنراتور ایروسل را کنترل می کند. همچنین می تواند آلارم های بصری و شنیداری را برای هشدار به سرنشینان از یک رویداد آتش سوزی ارائه دهد.

 

انواع سیستم اطفا حریق آیروسل

انواع مختلفی از سیستم های اطفاء حریق آیروسل در بازار موجود است. این سیستم ها از نظر عوامل آئروسل مورد استفاده، مکانیسم تولید ایروسل و کاربردهایی که برای آن طراحی شده اند متفاوت هستند. در اینجا برخی از انواع رایج سیستم های اطفاء حریق آیروسل آورده شده است:

 

سیستم اطفا حریق آئروسل متراکم (جامد)

سیستم های ایروسل متراکم از ژنراتورهای ایروسل جامد استفاده می کنند که حاوی مخلوطی از ذرات جامد و یک پیشرانه است. هنگامی که فعال می شود، ذرات جامد تبخیر می شوند و یک ابر آیروسل را در فضای محافظت شده تشکیل می دهند. ذرات آیروسل با حذف گرما و مهار واکنش زنجیره ای آتش در فرآیند احتراق دخالت می کنند.

 

 

سیستم‌ آیروسل پراکنده (مایع)

سیستم ‌های اطفای حریق آیروسل پراکنده از مواد خاموش کننده آیروسل مایع استفاده می ‌کنند که به عنوان یک غبار ریز یا مه در منطقه حفاظت‌ شده پراکنده می‌ شوند. این سیستم ها معمولاً از ژنراتورهای ایروسل یا اتمیزرهای فشار بالا برای ایجاد و توزیع ابر آیروسل استفاده می کنند. عوامل ایروسل مایع بسته به نیازهای کاربردی خاص می توانند مبتنی بر آب یا شیمیایی باشند.

 

سیستم های اطفای حریق آئروسل هیبریدی (ترکیب جامد و مایع)

سیستم های آیروسل هیبریدی هر دو عامل ایروسل متراکم و پراکنده را ترکیب می کنند. این سیستم ها از ترکیبی از ژنراتورهای آیروسل جامد و عوامل آئروسل مایع برای دستیابی به اطفاء حریق استفاده می کنند. ژنراتورهای آئروسل جامد ذرات جامد را آزاد می کنند که به عنوان کاتالیزور برای تولید یک ابر آیروسل پراکنده از عامل مایع عمل می کنند و قابلیت اطفاء حریق را افزایش می دهند.

 

کپسول آتش نشانی قابل حمل آئروسل

کپسول های آتش نشانی آیروسل قابل حمل دستگاه های جمع و جور دستی هستند که از عوامل آیروسل برای اطفای حریق استفاده می کنند. این خاموش کننده ها معمولاً برای آتش سوزی در مقیاس کوچک یا به عنوان یک ابزار آتش نشانی مکمل استفاده می شوند. کار با آنها آسان است و وسیله ای سریع و موثر برای اطفاء حریق در تنظیمات مختلف ارائه می کنند.

 

نحوه عملکرد

یک سیستم اطفاء حریق آئروسل با رهاسازی ابری از ذرات ریز ایروسل در فضای محافظت شده هنگام شناسایی آتش کار می کند. این ذرات آیروسل با فرآیند احتراق تداخل کرده و آتش را سرکوب می کنند.

مکانیسم دقیق نحوه عملکرد یک سیستم اطفاء حریق آئروسل بسته به نوع خاص سیستم، چه یک سیستم آیروسل متراکم یا یک سیستم آیروسل پراکنده، می تواند متفاوت باشد.

 

کپسول، قوطی یا جعبه ژنراتور آیروسل متراکم

ژنراتور آئروسل متراکم دستگاهی است که در سیستم های اطفاء حریق ایروسل متراکم استفاده می شود. وظیفه آن، تولید و رهاسازی ذرات آیروسل متراکم در فضای محافظت شده در صورت فعال شدن است.

ژنراتور آیروسل متراکم معمولاً از یک کپسول، قوطی یا ظرف حاوی مخلوطی از ذرات جامد و یک پیشران تشکیل شده است. ذرات جامد عامل سرکوب کننده آتش هستند، در حالی که پیشران برای پراکنده کردن ذرات جامد به عنوان ابر ایروسل استفاده می شود.

هنگامی که ژنراتور فعال می شود، پیشرانه مشتعل یا گرم می شود و باعث تجزیه سریع آن می شود. این فرآیند تجزیه گازی پرفشار تولید می کند که ذرات جامد را به صورت یک ابر آئروسل ریز در ناحیه حفاظت شده پراکنده می کند.

 

 

 

 

مزایا و معایب آئروسل در مقایسه با سایر سیستم های اطفای حریق

سیستم اطفاء ایروسل دارای برخی مزایا و معایب نسبت به سایر سیستم ها می شود که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم.

 

مزایای سیستم آیروسل

سیستم ایروسل دارای مزیت هایی است که در بعضی موارد می تواند مفید باشد برای مثال:

جمع و جور بودن و سهولت استفاده

فاقد پسماند

سازگاری با محیط زیست

 

معایب آئروسل در مقایسه با سایر عوامل سیستم اطفاء حریق گازی

سیستم اطفا حریق آیروسل در مقایسه با سایر سیستم های اطفا حریق گازی برخی معایب را نیز دارا می باشد.

 

گستره پوشش محدود

عوامل ایروسل در مقایسه با عوامل سرکوب کننده گاز، گستره پوشش محدودی دارند. آنها معمولاً برای محافظت از فضاهای کوچکتر یا خطرات آتش سوزی موضعی مناسب هستند. برای مناطق بزرگتر، ممکن است چندین ژنراتور آئروسل مورد نیاز باشد که می تواند هزینه نصب و سایر هزینه ها را افزایش دهد.

 

قابلیت استفاده مجدد محدود

هنگامی که یک ژنراتور آیروسل فعال می شود، معمولاً نمی توان آن را تنظیم مجدد یا مجدداً استفاده کرد. این به این معنی است که پس از فعال شدن، کل ژنراتور نیاز به تعویض دارد، که می تواند در مقایسه با سیستم های گازی که قابل شارژ و استفاده مجدد هستند، هزینه بر باشد.

 

حساسیت به دما

ژنراتورهای آیروسل ممکن است از نظر اثربخشی دارای محدودیت های دما باشند. دماهای شدید، چه خیلی زیاد یا خیلی کم، می تواند بر عملکرد آنها تأثیر بگذارد. توجه به شرایط دمایی خاص و محدودیت های عامل آئروسل هنگام انتخاب آن برای یک کاربرد خاص مهم است.

 

سمی بودن

برای سلامت انسان مضر است و نباید مورد تنفس قرار بگیرد.

 

برندهای شاخص

• Stat-X
• FirePro
• Fike
• Chemours
• Kidde-Fenwal
• همیار انرژی

 

ارزیابی نهایی مزایا و معایب آیروسل

استفاده از این سیستم های اطفای حریق توصیه نمی شود.

 

قیمت سیستم اطفا حریق آیروسل

با ثبت نام رایگان در سامانه تخصصی کیوپیکت به عنوان خریدار یا فروشنده و تامین کننده می توانید نسبت به استعلام قیمت از نمایندگی فروش و تامین کنندگان انواع برندهای معروف، دریافت مشخصات فنی، مقایسه کالا و خرید و فروش بی واسطه انواع تجهیزات سیستم اطفای حریق آیروسل اقدام نمایید.