آشپزخانه‌ها قلب تپنده رستوران‌ها هستند. اما جایی که گرما هست خطر آتش‌سوزی هم وجود دارد. در واقع احتمال وقوع آتش‌سوزی در یک رستوران بیشتر از کسب و کارهای دیگر است و این اتفاق ممکن است به دلایل مختلف رخ دهد. فارغ از علت شروع آتش‌سوزی، در این اماکن مهار آتش‌سوزی در سریع‌ترین زمان ممکن اهمیت دارد. در آتش‌سوزی آشپزخانه‌ها، از آب برای خاموش کردن آتش استفاده نمی‌شود زیرا با وجود چربی آتش به سرعت گسترش پیدا می‌کند. سیستم‌های اطفا حریق رستوران‌ها روشی منحصربه‌فرد برای خاموش کردن سریع و کارآمد آتش ارائه می‌دهند. در ادامه با معرفی سیستم اطفا حریق مناسب برای رستوران و آشپزخانه همراه شما هستیم.
سیستم اطفا حریق مناسب برای رستوران و آشپزخانه
شرکت‌های مختلف، سیستم‌های اطفا حریق متفاوتی را برای رستوران‌ها و آشپزخانه‌ها طراحی می‌کنند اما همه این سیستم‌ها معمولا یک بخش اطفای حریق اولیه را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند. این سیستم به طور همزمان بر روی ایستگاه آشپزی و خط گازی که از بخش پخت و پز عبور می‌کند متصل می‌شود و در زمان وقوع آتش‌سوزی به سرعت آتش را خاموش می‌کند. همچنین یک عنصر ثانویه در سیستم برای خاموش کردن شعله‌های باقی مانده در نظر گرفته می‌شود.
در سیستم اطفا حریق مناسب رستوران و آشپزخانه، نازل‌ها باید از طریق سیستم تهویه در هود روی ایستگاه پخت نصب شوند. با فعال شدن سیستم، نازل‌ها یک سرکوب‌کننده آتش را تخلیه می‌کنند. این سرکوب‌کننده یک ماده‌ی شیمیایی خاص است که برای خاموش کردن آتش‌سوزی ناشی از چربی طراحی شده است. با خاموش شدن آتش دود زیادی تولید می‌شود، در این حین، هود روشن شده و دود را از آشپزخانه خارج می‌کند.
سیستم اطفا حریق مناسب رستوران و آشپزخانه باید از لوازم آشپزی و هودهای تهویه محافظت کند. همچنین این سیستم باید توانایی ایزوله و خاموش کردن دستگاه‌های آشپزی را داشته باشد. نکته مهم درباره این سیستم این است که باید در تخلیه و توزیع ماده اطفا، بین نازل‌ها هماهنگی وجود داشته باشد. عملکرد سیستم اطفا حریق آشپزخانه به گونه‌ای است که حریق را در زمان تخلیه سیستم مهار کند و با این کار، روغن در حال جوش به بیرون پرتاپ نشود. پس از اتمام عملیات تخلیه، دمای تجهیزات باید به کمتر از زمان فعالسازی سیستم برسد.
به طور کلی استفاده از سیستم‌های اطفا حریق آشپزخانه آسان بوده و شبیه به سیستم اسپرینکلرهای ساختمان‌ها حرفه‌ای است. در این سیستم‌ها علاوه بر فعال‌ساز اتوماتیک یک فعال‌ساز دستی هم در نظر گرفته می‌شود. مثلا برخی از سیستم‌ها تا زمانی که آتش از سطح پخت و پز فراتر نرود، روشن نمی‌شوند. در این مواقع یک نقطه فعال سازی دستی در سیستم اطفا حریق رستوران به اپراتور اجازه می‌دهد سیستم را روشن کرده و شعله‌های آتش را به سرعت از بین ببرد.
در طراحی سیستم اطفا حریق مناسب رستوران و آشپزخانه باید پارامترهای کشف، اعلام و اطفا حریق به طور دقیق ارزیابی شوند و یک دستورالعمل در ارتباط با نحوه طراحی، نصب، اجرای شارژ و نگهداری از سیستم توسط سازنده ارائه گردد. پس از طراحی، اجزای سیستم باید در معرض آزمایش‌های جامعی از مقاومت در برابر خوردگی، فشار، عمر عملکرد و شکل‌های حرارتی قرار گیرند تا از کارکرد صحیح آن‌ها اطمینان حاصل شود.
نکته: نازل‌های تخلیه سیستم اطفا حریق آشپزخانه باید در برابر رسوبات ناشی از آشپزی مانند چربی محافظت شوند تا سیستم به درستی کار کند. بنابراین ضروری است نازل‌ها و لوله‌کشی‌های تاسیسات اطفا حریق همانند ابزارها و هودهای تهویه، به صورت دوره‌ای از هر گونه چربی پاکسازی شوند.
نکات مهم در ارتباط با سیستم اطفا حریق رستوران و آشپزخانه
همانطور که گفته شد سیستم اطفا حریق آشپزخانه به گونه‌ای طراحی شده که در زمان وقوع آتش‌سوزی فعال می‌شود. با بروز این اتفاق پرسنل باید از هود، اجاق گاز و وسایل آشپزی دور شوند و حادثه را به مسئول اصلی و آتش‌نشانی اطلاع دهند. پس از پایان حادثه و خاموش شدن آتش، اقدامات زیر ضروری است:
- مواد خاموش کننده شیمیایی مورد استفاده در سیستم اطفا حریق آشپزخانه معمولا محلول کربنات پتاسیم است. بنابراین غذاهای آلوده به این ماده باید با روشی کنترل شده از بیرون بروند. اگر چه این ماده سمی نیست اما در زمان بلعیدن، مضر و تحریک‌کننده است و در صورتی که فردی غذای آلوده به این ماده را بخورد باید به نزدیک‌ترین مرکز پزشکی مراجعه کند.
- پس از حادثه باید هود، فیلترها و دودکش تمیز شده و لوازم آشپزی با آب داغ شسته شوند.
- بعد از خاموش شدن آتش باید از پر شدن و فعال شدن مجدد سیستم خاموش کننده توسط سرویس مجاز اطمینان حاصل شود.
- تمامی جزئیات حادثه باید گزارش شده و سوابق دوربین مداربسته بایگانی شود تا در آینده برای آموزش صحیح پرسنل مجموعه مورد استفاده قرار بگیرد.
دیگر تجهیزات آتش‌نشانی ضروری برای رستوران و آشپزخانه
به جز سیستم اطفا حریق، وجود برخی از تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی در آشپزخانه‌ها ضروری است. از جمله این تجهیزات می‌توان به کپسول آتش نشانی کلاس K یا F اشاره کرد. این کپسول برای خاموش کردن آتش‌سوزی ناشی از چربی، گریس و روغن طراحی شده است. همچنین پتوهای آتش‌نشانی از دیگر وسایل ایمنی است که وجود آن در آشپزخانه می‌تواند بسیار موثر باشد. این پتوها بر روی تابه‌ها عمل کرده و روشی سریع برای خاموش کردن آتش، بدون ایجاد دردسر هستند.
اهمیت استفاده از سیستم اطفا حریق در رستوران و آشپزخانه
طبق گزارش انجمن ملی رستوران‌ها در کشور آمریکا، 57 درصد آتش‌سوزی‌های رستوران‌ها و آشپزخانه‌ها مربوط به تجهیزات پخت و پز است. از آنجا که آتش‌سوزی به خصوص در محیط آشپزخانه به سرعت می‌تواند از کنترل خارج شود، در صورت وجود یک سیستم اطفا حریق مناسب می‌توان آتش را در همان ابتدای شکل‌گیری در این اماکن مهار کرد. با این اقدام، بدون این که مشتریان از وضعیت آشپزخانه مطلع گردند کارکنان به کار خود ادامه می‌دهند. البته آموزش صحیح کارکنان، تمیز کردن چربی‌ها و داشتن یک کپسول آتش‌نشانی در دسترس بسیار مهم است.
سیستم اطفا حریق مناسب رستوران‌ها و آشپزخانه‌ها در اندازه‌های مختلف در دسترس هستند و اندازه سیستم و مقدار مایع ضد حریق این سیستم‌ها قابل تنظیم است. اگر چه هیچ دو آشپزخانه‌ای دقیقا شبیه به هم نیست اما بیشتر ویژگی‌های آن‌ها مشابه هستند. بنابراین نصب سیستم اطفا حریق در این اماکن کار دشواری نیست و با توجه به نیازهای هر مکان به راحتی امکان سفارشی‌سازی آن‌ها وجود دارد.
وظیفه یک کارفرما یا صاحب کسب و کار تامین ایمنی کارکنان و محیط آشپزخانه است. سیستم اطفا حریق این امکان را به کارفرمایان می‌دهد تا از سرمایه و جان کارکنان خود در برابر آسیب‌های ناشی از آتش‌سوزی محافظت کنند.
سخن پایانی
در این مقاله درباره سیستم اطفا حریق رستوران و آشپزخانه صحبت کردیم. از آنجا که وجود روغن و چربی در آشپزخانه‌ها احتمال بروز آتش‌سوزی را در اماکن به شدت افزایش می‌دهند استفاده از سیستم‌های اطفا حریق مناسب در آشپزخانه‌ها ضروری است. این سیستم‌ها با عملکرد موثر، آتش‌سوزی را قبل از گسترش خاموش می‌کنند و خسارات جانی و مالی را کاهش می‌دهند.
منابع:
استفاده از چه نوع دتکتوری توی سیستم اطفا حریق رستوران بهتره؟
بیم دتکتور گزینه مناسبی برای آشپزخانه ها یا رستوران ها است.