مانیتور آتش نشانی چیست

مانیتور آتش نشانی وسیله ای است که در عملیات اطفای حریق برای انتقال حجم زیادی از آب یا مواد مهارکننده آتش برای کنترل یا خاموش کردن آتش استفاده می شود. مانیتور اطفا حریق یک ابزار مهم برای آتش نشانان است و نقش مهمی در فعالیت های اطفاء حریق دارد.

هدف اصلی یک مانیتور آتش نشانی این است که آب یا کف را در فواصل طولانی و با سرعت جریان بالا برای رسیدن به منبع آتش بفرستد. این فرایند شامل یک نازل یا مجموعه ای از نازل ها است که روی یک پایه چرخان نصب شده است و به اپراتور اجازه می دهد تا جریان آب را در جهات مختلف هدف قرار دهد. بسته به کاربرد و نیاز، مانیتور را می توان به صورت دستی یا از راه دور کنترل کرد.

 

مانیتورهای آتش نشانی معمولاً از طریق شیلنگ ها یا لوله ها به منبع آب مانند هیدرانت، مخزن آب یا موتور آتش نشانی متصل می شوند. منبع آب تحت فشار گرانشی یا پمپ قرار می گیرد تا جریان و دسترسی کافی را تامین کند. برخی از مانیتورهای پیشرفته می توانند به سیستم های تناسب فوم متصل شوند تا مخلوط بهتری از فوم و آب را برای مهار آتش ارائه دهد. این موضوع به ویژه در شرایطی که عامل حریق مایعات یا مواد شیمیایی قابل اشتعال باشد اهمیت دارد.

قابلیت های مانیتور آتش نشانی با عوامل مختلفی از جمله نوع نازل، دبی، فشار عملیاتی و دامنه حرکت تعیین می شود. نازل ها را می توان برای تولید انواع مختلف جریان آب، مانند جریان مستقیم، جریان مه یا جریان ترکیبی طراحی کرد. تطبیق پذیری بالا در این دستگاه به آتش نشانان اجازه می دهد تا بتوانند خود را با حوادث پیش بینی نشده حریق وفق دهند و تکنیک اطفاء حریق را بر این اساس تنظیم کنند.

مانیتورهای آتش نشانی کاربرد های گسترده ای در آتش نشانی و اطفا حریق دارد. این دستگاه معمولاً در محیط های صنعتی مانند پالایشگاه های نفت، کارخانه های شیمیایی و تأسیسات ذخیره ‌سازی، مناطقی که پتانسیل بالایی برای آتش ‌سوزی در مقیاس بزرگ وجود دارد، نصب می ‌شود. مانیتورها همچنین در ادارات آتش نشانی شهرداری، فرودگاه ها، کشتی های دریایی و تاسیسات نظامی برای مقابله با آتش سوزی هایی که نیاز به جریان آب قدرتمند و کنترل شده دارند، مستقر می شوند.

مانیتورهای آتش نشانی علاوه بر نقش اصلی خود در اطفاء حریق، می توانند برای اهداف دیگری نیز مورد استفاده قرار گیرند. این دستگاه را می توان برای خنک کردن سازه ها یا ایجاد یک لایه اسپری محافظ برای جلوگیری از گسترش آتش استفاده کرد. همچنین می‌توان از مانیتورها در عملیات نجات استفاده کرد تا سیلابی از آب برای پاک کردن مواد خطرناک یا برای اهداف ضدعفونی ایجاد کند.

اثربخشی مانیتور آتش نشانی به مهارت و تجربه اپراتور بستگی دارد. آموزش صحیح برای کارکرد ایمن و کارآمد مانیتور ضروری است. آتش نشانان باید اصول جریان آب، انتخاب نازل و تکنیک های هدف گیری را برای به حداکثر رساندن اثربخشی مانیتور در مقابله با آتش بدانند.

در طول سال ها، مانیتورهای آتش نشانی از نظر طراحی، مواد و فناوری پیشرفت های قابل توجهی داشته اند. مانیتورهای مدرن اغلب به ویژگی های پیشرفته ای مانند عملیات کنترل از راه دور، سنسورهای یکپارچه برای نظارت بر فشار و جریان آب و تنظیمات قابل برنامه ریزی برای سناریوهای مختلف آتش سوزی مجهز هستند. این پیشرفت ها دقت، کارایی و ایمنی عملیات اطفای حریق را بهبود می بخشد.

در نتیجه، مانیتور آتش نشانی ابزاری حیاتی است که در عملیات اطفاء حریق برای تحویل حجم زیادی از آب یا مهارکننده های آتش برای کنترل و خاموش کردن آتش استفاده می شود. این موضوع امکان پخش آب در فواصل طولانی همراه با سرعت و جریان بالا را برای آتش نشان ها فراهم کرده است تا از مهار شدن آتش سوزی در حریق های متفاوت اطمینان حاصل کنند. با پیشرفت تکنولوژی و آموزش مداوم، مانیتورهای آتش نشانی همچنان نقش مهمی در نجات جان افراد و حفاظت از اموال در مواقع اضطراری آتش سوزی ایفا می کنند.

انواع مانیتور آتش نشانی

 

مانیتور آتش نشانی ثابت (Fixed Monitor)

مانیتورهای ثابت آتش نشانی معمولا در مکان هایی نصب می شود که خطرات آتش سوزی شدید از نوع B وجود داشته باشد. ماینتورهای ثابت برای کاربردهای سنگین مانند مواد شیمیایی تهاجمی یا سکوهای خارج از ساحل طراحی شده اند. همچنین این دستگاه در شرایط سخت مقاومت بالایی دارد و نگهداری از آن آسان است.

مانیتور آتش نشانی پرتابل (Portable Monitor)

در حالی که مانیتورهای قابل حمل اغلب برای محافظت از خطرات متعدد با حرکت مانیتورها در اطراف مخزن پالایشگاه ها استفاده می‌ شوند. مانیتورهای قابل حمل یا پرتابل برای انتقال جریان آب در حجم زیاد جهت اطفا حریق صنایع پرخطر و حساس مورد استفاده قرار می گیرد. مانیتورهای آتش نشانی توسط متخصصان برای حفاظت از محیط های پر خطر استفاده می شود.

نصب و راه اندازی

مانیتور اطفا حریق اغلب در قایق های آتش نشانی، یدک کش ها و بالای ماشین های آتش نشانی بزرگ نصب می شوند، جایی که می توان آتش را هدف قرار داد تا توسط آتش نشان اطفا حریق صورت گیرد و برای رساندن فوری آب یا کف خارج از منطقه ای که دچار آتش سوزی شده است، استفاده می شود.

مانیتور آتش نشانی در دو نوع ثابت و طرح های قابل حمل ساخته می شوند. مدل قابل حمل این دستگاه به آتش نشان ها کمک می کند تا دستگاه را تنظیم کنند تا مستقیما با مخزن برای خنک شدن یا دقیقا خود حریق آب یا فوم بپاشند.

این دستگاه به صورت ثابت جهت حفاظت در مقابل آتش برای محافظت از خطراتی مانند آشیانه های هوانوردی و سکوهای فرود هلیکوپتر نصب می شود. همین طور، تأسیسات با مواد بسیار مشتعل مانند پالایشگاه های نفت ممکن است دارای مانیتور اطفا حریق فیکس یا ثابت باشند. اکثر ماینتورهای اتش نشانی می توانند توسط یک آتش نشان هدایت شوند، در مقایسه با این دستگاه شلنگ آتش نشانی وجود دارد. یک شلنگ آتش نشانی استاندارد معمولاً به چندین نفر آتش نشان نیاز دارد.

مانیتورهای ثابت با کمک آب یا فوم جهت اطفا حریق یا خنک سازی سازه ها استفاده می شود. و بسیار مهم است که طوری طراحی و مهندسی شوند که توانایی ارائه عملکرد بالا پس از دوره های طولانی عدم فعالیت را داشته باشد.

طیف وسیعی از مانیتورهای ثابت عمدتا در سیستم هایی که برای حفاظت در مقابل آتش سوزی ساخته شده نصب می ‌شوند. از طرف دیگر می توان آن ها را روی تریلرها نصب کرد تا انعطاف پذیری بالا همراه با اطفا حریق از راه دور را ارائه دهد. حجم آب یا فوم قابل جابجایی توسط این خاموش کننده شامل مخازن فوم 1000 لیتری، 2000 لیتری یا 1000 لیتری است.

برخی از کاربردهای رایج مانیتور اتشنشانی عبارتند از:

* پالایشگاه ها

* انبارهای توزیع سوخت

* کارخانه های شیمیایی

* انبارها

* سکوهای فرود هلیکوپتر

* آشیانه هواپیما

* بارگیری اسکله ها

* کارخانه های فرآیند

* نواحی فرآیند صنعتی

* حمل و نقل

* نصب روی خودروها و ماشین های اطفا

انواع مانیتور آتش نشانی از نظر نوع سیال

• مانیتور آتش نشانی آب (Water Monitor)
• مانیتور آتش نشانی آب وفوم (Foam/Water Monitor)
• مانیتور آتش نشانی فوم (Foam Monitor)

برخی از گواهینامه ها و تائیدیه های مانیتور اطفا حریق

تائیدیه FM با تحقیق و آزمایش روی محصولات از استاندارد هایی برای پیشگیری و ایمنی تجهیزات اطفا حریق برخوردار است. همچنین استاندارد UL برای ارزیابی این دستگاه استفاده می شود و مواردی مانند سازگاری محصولات با محیط زیست، انرژی های تجدید پذیر، سیستم بازیافت و … را ارزیابی می کند.

جنس محفظه مانیتور اطفا حریق

دستگاه مانیتور اطفا حریق در محیط های حساس و مهم نصب می شود که ممکن است بعد از ماه ها یا سال ها مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین عملکرد درست دستگاه و سلامت آن در شرایطی که در محیط های باز نصب شده است بسیار مهم است. مواد سازنده بدنه این دستگاه بسته به سازنده و مدل آن می تواند متفاوت باشد. با این وجود اکثر ماینتورهای آتش نشانی از مواد بادوام مانند آلومینیوم، فولاد ضد زنگ یا برنج ساخته می شوند. این مواد به دلیل استحکام بالایی که دارند در برابر خوردگی مقاوم هستند و انتخاب مناسبی برای شرایطی که دمای محیط بالا می رود است و همچنین محیط های خشن است.

هدف و مزایای استفاده از مانیتور اطفا حریق

دستگاه مانیتور آتشنشانی در پالایشگاه ها، انبارها، آشیانه هواپیما، کارخانه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اینکه در این محیط ها احتمال شکل گیری آتش سوزی بزرگ بسیار محتمل است. علاوه بر اینکه باید فورا مهار شود بسیار مهم است که عامل خاموش کننده توانایی مقابله با این نوع حریق را داشته باشد. در آتش سوزی های مخازن پالایشگاهی مانیتور اطفا حریق وظیفه خنک کردن سطح مخزن و خاموش کردن حریق را دارد که دستگاه هایی دیگر ماند فوم چمبر و فوم پورر به خاموش کردن مخزن کمک می کند.

از مزایای مانیتور آتش نشانی قابلیت کنترل جریان آب و تنظیم کردن زاویه چرخش آن است. همینطور می تواند فشار آب زیادی را از فاصله ای دور بپاشد که برای ایمنی آتش نشان اهمیت بسیاری دارد.